- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 11 Issue: 35
- 1876 Osmanlı-Sırp-Karadağ Savaşı’nda Osmanlı Gönüllüleri
1876 Osmanlı-Sırp-Karadağ Savaşı’nda Osmanlı Gönüllüleri
Authors : Ayşe Özkan
Pages : 777-796
Doi:10.33692/avrasyad.1283621
View : 46 | Download : 46
Publication Date : 2023-06-20
Article Type : Research Article
Abstract :1 Temmuz 1876’da Sırbistan ve 2 Temmuz 1876 Karadağ Osmanlı Devletine savaş ilan etmiştir. Savaşın başlaması Osmanlı Devleti tebaası tarafından sevinçle karşılanmış ve halk akın akın gönüllü yazılmaya başlamıştır. Yurdun her yanından gönüllüler silahlandırılıp belirli kurallar dâhilinde kıtalarına gönderilmiştir. Özellikle Çerkes gönüllüleri ve savaştaki maharetleri dikkat çekerken gönüllüler istenmeyen davranışlarda da bulunmuşlardır. Çerkeslerin savaş öncesinde de hayvan gaspları görülmekte ve bazı taşkınlıklara sebebiyet verdikleri iddia edilmekteydi. Savaş sırasında ise köy yağmalamaları ve yakmaları duyulmuştur. Hırsızlık olaylarına karışanların sorguları yapılmış ancak savaş ortamından dolayı gerekli cezaların verilmesi sağlanamamıştır. Gönüllülerle ilgili sadrazam Mehmet Rüştü Paşa’nın savaşın başlangıcında ilannamesi yayınlanmıştır. Bu ilannameye rağmen gönüllüler, taşkınlıklarına devam etmişlerdir. Avusturya topraklarına da geçerek orada da yağma faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Elinde devlet silahları ve cephanesi bulunarak ahaliye sarkıntılık eden gönüllülerden ele geçirilenlerin ellerindeki silahlar ve cephaneler hükümet tarafından alınarak ve kendileri suçlarının derecelerine göre 10 günden bir aya kadar hapsedilerek ondan sonra memleketlerine iadesi suretinin geçici usul edinilmesi uygun bulunmuştur. Sırbistan ordusuna Rus ve Bulgar, İtalyan vb gönüllülerin yardımda bulunduğu gibi Osmanlı ordusuna da Çerkes, Kürt, Arap ve Anadolu ve Balkan Türklerinden de katılımlar olmuştur. Bu çalışmada gönüllülerin Osmanlı ordusuna nerelerden katıldığı, nereye gönderildiği, Çerkes gönüllülerin özellikleri, gönüllerin yaptıkları taşkınlıklar, cezalandırılma usulleri, bu konuya dair alınan tedbirler detaylarıyla incelenmeye çalışılmıştır.Keywords : Sırbistan, Osmanlı Devleti, Çerkes, gönüllüler, taşkınlıklar.