- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 11 Issue: 35
- Milli Mücadele Dönemi Basınına Göre Bekir Sami Bey’in İstifası ve Hükümet Değişikliği Meselesi...
Milli Mücadele Dönemi Basınına Göre Bekir Sami Bey’in İstifası ve Hükümet Değişikliği Meselesi
Authors : Onur Çelebi
Pages : 906-930
Doi:10.33692/avrasyad.1276173
View : 51 | Download : 62
Publication Date : 2023-06-20
Article Type : Research Article
Abstract :Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde Türkiye Büyük Millet Meclisi görüşmelerinde her daim öne çıkan iki önemli konu olmuştur. Bunlar dış siyaset ve askeri meselelerdir. Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı mevzularında tüm vekiller hem fikirdir. Ancak amaca giden yolda izlenecek yöntem ve gerekli dış destek hususlarında tam bir birlik sağlanamamıştır. Bu noktada 1921 yılı Mayıs ayı bir kırılma noktasını teşkil etmiştir. Bu çalışmada, vatanın kurtuluşunu amaç edinmiş ancak metot noktasında anlaşamamış iki ayrı fikri gücün üstünlük mücadelesinin bir nevi basına yansımaları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada; özellikle dönemin süreli yayınları (Vakit, İleri, İkdam, Akşam, Peyâm-ı Sabah, Tercüman-ı Hakikat, Alemdar, Hâkimiyet-i Milliye) temel alınmış, arşiv belgeleri, meclis zabıt cerideleri ve tetkik eserlerden de istifade edilmiştir. Makalede, Türkiye’nin ilk Hariciye Vekili Bekir Sami Bey neden istifa etmiştir? Bu istifanın basına akisleri hangi yönde olmuştur? Türk basını Fevzi Paşa başkanlığındaki Heyet-i Vekile’nin istifasını nasıl karşılamıştır? Mustafa Kemal Paşa, ilk mecliste Misak-ı Milli çerçevesinde siyasi ve fikri birliği sağlamak adına hangi adımları atmıştır? Biçimindeki sorulara cevap aranmıştır. Çalışma sonucunda milli mücadelenin yöntemi hususundaki fikri ayrılıkların, Mayıs 1921 tarihinde Mustafa Kemal Paşa liderliğindeki Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun ipleri eline almasına bağlı olarak azaldığı tespit edilmiştir.Keywords : Basın, İstifa, Bekir Sami, Mustafa Kemal Paşa