- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 11 Issue: 35
- Orhan Asena'nın Simavnalı Şeyh Bedreddin Eserinin Politik Tiyatro Kuramına Göre İncelenmesi
Orhan Asena'nın Simavnalı Şeyh Bedreddin Eserinin Politik Tiyatro Kuramına Göre İncelenmesi
Authors : Tolga Alver
Pages : 590-607
Doi:10.33692/avrasyad.1263937
View : 45 | Download : 62
Publication Date : 2023-06-20
Article Type : Research Article
Abstract :Simavnalı Şeyh Bedreddin piyesi, 1968 yılı olaylarının ardından kaleme alınmıştır. Asena, günümüzde hâlâ tartışması devam eden Şeyh Bedrettin karakteri üzerinden dönemin olaylarına dolaylı bir politik gönderme yapmıştır. 1968 senesinde dünyadaki gelişmelerle de bağlantılı olarak ülkenin birçok üniversitesinde okuyan öğrenciler yeni haklar için ayaklanmışlardır. Başlangıçta üniversitede bazı özgürlüklerin kazanılması için ortaya çıkan bu olaylar sonrasında devrimci bir tutuma dönüşerek politikleşmiştir. O dönemde sol cenahın savunduğu devrim sloganının, Orhan Asena’nın Simavnalı Şeyh Bedreddin piyesinde de savunulması bu metnin politik bir tutumla yazıldığının göstergesidir. Bu çalışmada Orhan Asena’nın kaleme aldığı Simavnalı Şeyh Bedrettin piyesi, Alman yönetmen Erwin Piscator’un kuramsal çerçevesini çizdiği politik tiyatro kuramı açısından incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Simavnalı Şeyh Bedreddin piyesinin politik tiyatro kuramı ile ilişkisini ortaya çıkarmaktır. Bu makalede Simavnalı Şeyh Bedreddin piyesi; propaganda, eğiticilik, ideolojik, güncellik, bildiri, estetik ve belgesellik işlevleri doğrultusunda kuramsal olarak incelenmiştir. Bu işlevler Simavnalı Şeyh Bedreddin piyesine uygun olarak irdelenerek "Politik Tiyatronun Propaganda ve Eğitici İşlevi”, "Politik Tiyatronun İdeolojik İşlevi”, "Politik Tiyatronun Güncellik ve Bildiri işlevi”, "Politik Tiyatronun Estetik işlevi” ve "Politik Tiyatronun Belgesellik işlevi” başlıklarıyla aktarılmıştır. Orhan Asena’nın 1968 yılı öğrenci olayları ve dünyadaki devrimci gelişmeler ışığında Şeyh Bedreddin’in hikâyesini kaleme aldığı Simavnalı Şeyh Bedreddin eseri, Piscator’un savunmuş olduğu devrimci tiyatro anlayışı çerçevesinde ele alınmıştır.Keywords : Şeyh Bedreddin, tiyatro, devrim, propaganda