- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 9 Issue: 29
- HALEP VALİSİ VE ESTERGON BAŞ MUHAFIZI EBUBEKİR PAŞA’NIN MUHALLEFÂTI (1684)
HALEP VALİSİ VE ESTERGON BAŞ MUHAFIZI EBUBEKİR PAŞA’NIN MUHALLEFÂTI (1684)
Authors : Muhammed Yazici
Pages : 335-353
Doi:10.33692/avrasyad.1035744
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-20
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, XVII. yüzyılda doğu-batı ticareti arasındaki önemli bir merkez konumundaki Halep şehrinde valilik yapan ve ardından katıldığı Avusturya seferi esnasında öldürülerek malları müsadere edilen Ebubekir Paşa’nın muhallefâtının incelenmesini kapsamaktadır. Kaplan Mustafa Paşa’nın kethüdalığını yapan Ebubekir Paşa 6 Ağustos 1682 tarihinde Halep valiliğine atanmış ve burada yaklaşık bir yıl görev yaptıktan sonra Avusturya Seferi için 12 Haziran 1683’de emrindeki askerlerle Ösek’de toplanan orduya katılmıştır. Ebubekir Paşa 11 Ekim 1683 yılındaki Ciğerdelen yenilgisi üzerine Estergon baş muhafızı olmuştur. Estergon Kalesi’nin Baş muhafızı iken kaleyi teslim ettiği için yanındaki diğer komutanlar ile birlikte boğularak öldürülmüş ve mal varlığı müsadere edilmiştir. Paşanın mal varlığının tespiti yaklaşık dokuz ay sürmüş ve toplam 3.731.076 akçelik malvarlığının 6,102 kuruşluk kısmı varislerine bırakıldıktan sonra geriye kalan kısmı hazineye aktarılmıştır. İki eşi ve üç kızı olan Ebubekir Paşa’nın 14 kölesi bulunmaktadır. Muhallefâtının yarıya yakın kısmını tarım gelirlerinin oluşturduğu Ebubekir Paşa’nın Halep’in değişik yerlerinde yedi adet çiftliği bulunmaktadır. Harim Kazasına bağlı İskat Köyündeki çiftlikte bulunan toplam 16148 zeytin ağacı ve üç adet zeytin değirmeni yoğun bir tarımsal üretimin varlığına delalet etmektedir. Yine çiftliklerde çok sayıda incir, ceviz, üzüm, dut, badem ve elma ağaçları bulunmaktadır. Ebubekir Paşa’nın muhallefâtında değişik tür ve özelliklerde bulunan kumaşların zenginliği valilik yaptığı Halep’in dönemin önemli dokuma merkezlerinden biri olmasından kaynaklanmaktadır. Paşa’nın çeşitli tür ve özelliklerde ev eşyalarının, savaş araç-gereçlerinin ve at takımlarının bulunduğu mal varlığının içerisinde çoğunluğunu tefsir ve fıkıh kitaplarının oluşturduğu 13 adet de kitabı bulunmaktadır.Keywords : Ebubekir Paşa, Muhallefât, Halep, XVII. yüzyıl, Estergon.