- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 9 Issue: 29
- TÜRK OCAKLARI’NIN KAPATILMASI SÜRECİNDE MALATYA TÜRK OCAĞININ TASFİYESİ
TÜRK OCAKLARI’NIN KAPATILMASI SÜRECİNDE MALATYA TÜRK OCAĞININ TASFİYESİ
Authors : Ahmet Tunç
Pages : 44-60
Doi:10.33692/avrasyad.1035625
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-20
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti 20. yüzyılın başlarında Siyasi, ekonomik ve sosyal sebeplerle eski gücünü kaybetmiş, sınırları da küçülmüştür. Devletin bu durumunun bir neticesi olarak nasıl kurtulacağına yönelik tartışmalar, fikir hareketlerini ortaya çıkarmıştır. Bu fikir hareketlerinden biri de Türkçülük olup, bu akımın etkisiyle Türk Ocakları ortaya çıkmıştır. Bir grup Tıbbiyeli genç tarafından Türk Ocakları 1912 yılında kurulmuştur. Türk Ocakları, bir sivil toplum kuruluşu olarak Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında etkin bir rol oynamıştır. Türk Ocakları hem iç siyasi sebepler hem de dış siyasi ve iktisadi nedenlerden dolayı kapatılmıştır. Türk Ocakları daha sonra Kurtuluş Savaşı sürecinde daha sistematik bir şekilde teşkilatlanmaya başlamıştır. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra Türk Ocakları tekrar açılmıştır. Zamanla Türk Ocakları’nın ülke genelinde giderek sayılarının artması, siyasi ve ekonomik olarak önemli bir merkez haline gelmesi dönemin iktidar partisi olan Cumhuriyet Halk Fırkası’nı tedirgin etmiştir. Tedirgin olan CHF, Türk Ocakları’nın kapatılması konusunu 1931 yılında gündeme getirmiştir. Türk Ocakları 1931 yılında gerçekleşen olağanüstü kurultayda alınan kararla kapatılmıştır. Ocakların kapatılmasıyla mallarının tasfiyesi için bir komisyon kurulmuştur. Bu komisyon kapatılan bütün ocakların mallarının tasfiye işlemlerini gerçekleştirmiştir. Malların satışı ve tasfiyesi işlemi sadece ocakların borçlarını ödemek amaçlı yapılmamıştır. Nitekim bu satışlardan elde edilen gelir ile borçların tamamı ödendiği gibi malların bir kısmı partiye devredilmiş ve buradan elde edilen kaynağın bir kısmı başka alanlarda kullanılmıştır. Malları tasfiye edilen bu ocaklardan biri de 29 Ekim 1925 tarihinde resmi bir şekilde kurulan Malatya Türk Ocağı’dır. Bu çalışmada Malatya Türk Ocağı mallarının tasfiye konusu arşiv belgelerine göre değerlendirmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca Malatya Türk Ocağı’na bağlı olan Darende ve Adıyaman Türk Ocakları’nın borçlarının olup olmadığıyla ilgili tasfiye komisyonu ile CHF arasında gerçekleşen resmi yazışmalar incelenerek konu aydınlatılmaya çalışılacaktır.Keywords : Cumhuriyet Halk Fırkası, Türk Ocakları, Tasfiye Encümeni