- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 8 Issue: 21
- CUMHURİYETİN 10. YILINDA TAŞPINAR DERGİSİNDE YAYIMLANAN MANİLERİN FOLKLOR VE İDEOLOJİ EKSENİNDE BİR ...
CUMHURİYETİN 10. YILINDA TAŞPINAR DERGİSİNDE YAYIMLANAN MANİLERİN FOLKLOR VE İDEOLOJİ EKSENİNDE BİR DEĞERLENDİRMESİ
Authors : Ibrahim Özkan
Pages : 78-92
Doi:10.33692/avrasyad.702905
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2020-03-15
Article Type : Research
Abstract :Folklor ve ideoloji arasındaki ilişki 19. yüzyıl Avrupası’ndaki gelişmelerle ortaya çıkmıştır. 20. yüzyılda ise bu ilişkinin niteliği değişmiş, folklor realpolitik amaçlar için kullanılmaya başlanmıştır. Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de folklor, özellikle Cumhuriyet’in kuruluş sürecinde milli kimliğin oluşturulmasında aracı olmuştur. 19. yüzyılın sonlarına doğru başlayan Türk kimliğinin oluşturulma çabası cumhuriyetin ilanıyla birlikte daha da hız kazanmış milli kimliğin inşası için özellikle Türk Ocakları bünyesinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır. 1932 yılında yönetimdeki irade bu çalışmaların devletin gözetiminde kurulan halkevleri aracılığıyla yapılmasına karar verir ve bu tarihte kurulan halkevleri şubeleri aracılığıyla ve daha sonra açılan halk odalarıyla yurdun her tarafında faaliyet göstermeye başlanır. Halkevlerinin asıl amacı yeni Türk ulusal kimliğini ve kültürünü, Cumhuriyetin getirdiği sosyal ve kültürel değerleri köylere kadar yaygınlaştırmaktı. Bu amacın gerçekleşmesi için de halkevleri, devrin ideolojik anlayışına uygun dergiler de çıkarmıştır. Bu anlamda 1932’de Afyon’da açılan Halkevi de Taşpınar adlı bir dergi çıkarmıştır. Dergi, bir devrin ideolojisini yansıtması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu çalışma kapsamında belirtilen dergide cumhuriyetin 10. yılı için söylenmiş 15 adet mani folklor-ideoloji ekseninde değerlendirilmiştir. İncelenen bu maniler yeni bir ulus kurma inşasında folklorun araçsallaştırılmasını gösteren bir örnek oluşturmaktadır. Manilerde yer alan ideolojik söylemler dönemin ideolojik anlayışı çerçevesinde ele alınıp değerlendirilmiş ayrıca bir kimlik ideolojisi olarak milliyetçilik bağlamında üretilen bu tür ürünlerin halk bilimi ürünleri içerisindeki varlığı irdelenmeye çalışılmıştır.Keywords : Folklor, İdeoloji, Mani, Halkevi, Cumhuriyet, Taşpınar