- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 7 Issue: 17
- TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ALINTI SÖZCÜKLERİ KULLANMA DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ALINTI SÖZCÜKLERİ KULLANMA DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Authors : Ismail Çoban, Cengiz Alyilmaz
Pages : 163-198
Doi:10.33692/avrasyad.590614
View : 16 | Download : 2
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Research
Abstract :Dünya dilleri kavramları işaretlerken farklı yollara başvurmaktadır. Bu yollardan birisi de diğer dillerden sözcük ödünçlemek / alıntı sözcük kullanmaktır. Türkçe de dünya dilleri ile benzer özellik göstererek kavramları işaretlerken kendine yabancı olan dillerden alıntı sözcük alma yoluna da başvurmaktadır. Türkçenin ilk dönem yazılı kaynaklarından itibaren alıntı sözcükleri kullandığı bilinmektedir. Değişen komşuluk ve akrabalık ilişkileri, sosyal, kültürel, dinî ve askerî ilişkiler, savaşlar, ticaret, göçler, sanat ve bilim, teknoloji alanlarındaki gelişmeler ve etkileşimler sebebiyle Türkçe başka dillerden sözcükler almıştır. Dil eğitimi ve öğretimi yeni nesiller aracılığıyla dillerin devamlılığını, diğer dillerin etkilerine karşı bilinçli olmayı sağlar. Türkçenin ana dili olarak eğitimi ve öğretiminde de Türkçe öğretmenlerine büyük rol düşmektedir. Özellikle son yüzyılda gelişen teknoloji ve ilerleyen bilim aracılığıyla tüm dünya dillerine olduğu gibi Türkçeye de yeni alıntı sözcükler girmektedir. Bu türdeki sözcükler için yeni nesiller arasında farkındalığın oluşturulması noktasında Türkçe öğretmenlerinin de belli yeterlik ve becerilere sahip olması gereklidir. Bu sebeple Türkçe öğretmeni adaylarının alıntı sözcükleri kullanma düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Tarama yöntemiyle gerçekleştirilen bu çalışmada Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesinde öğrenim gören Türkçe öğretmeni adaylarının okudukları kitaplar, gazeteler, takip ettikleri internet sayfaları ve izledikleri televizyon programlarını belirlemek amacıyla bir bilgi formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda önce 9 kitap, 1 gazetenin bir haftalık yayınındaki ilk sayfası, 3 internet sayfasının 1 haftalık yayını ve 1 televizyon programının 1 aylık dönemdeki yayınları alıntı sözcükler açısından incelenerek alıntı sözcük listesi oluşturulmuştur. Sonra bu listeden hareketle öğretmen adaylarının alıntı sözcüklerin hangi dillerden alındıklarını tespit etme, alıntı sözcüklerin doğru yazımını tespit etme, alıntı sözcüklerin anlamlarını belirleyebilme, alıntı sözcüklerle ilgili uyum kurallarını bilme ve uygulama becerilerini belirlemek amacıyla Alıntı Sözcükleri Kullanma Düzeyi Formu oluşturulmuştur. Bu form yine Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalında öğrenim gören 322 Türkçe öğretmeni adayına uygulanmış ve Türkçe öğretmeni adaylarının özellikle alıntı sözcüklerin hangi dilden alındığını tespit etme, sözcükler arasından alıntı olan sözcükleri belirleme, özel bir isim aracılığıyla Türkçede yer alan alıntı sözcüklerin tespit edilmesi, anlamdan hareketle gerekli yere düzeltme işareti koyma becerisi – â harfi, alıntı sözcüğün anlamını belirleyebilme becerisi, büyük ünlü uyumunun aranmadığı sözcükleri belirleme becerisi ve küçük ünlü uyumunun aranmadığı sözcükleri belirleme becerisi düzeylerine yeterince sahip olmadığı tespit edilmiştir.Keywords : : Alıntı sözcük, Türkçe öğretmeni adayı, Türkçe kullanma düzeyi