- Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
- Vol: 6 Issue: 13
- ARİSTOTELES: DEVLET-BİREY İLİŞKİSİNDE DEVLETİN ÖNCELİĞİ
ARİSTOTELES: DEVLET-BİREY İLİŞKİSİNDE DEVLETİN ÖNCELİĞİ
Authors : Ferhat Ağirman
Pages : 676-683
Doi:10.33692/avrasyad.510332
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2018-05-30
Article Type : Research
Abstract : Politika I.2’de Aristoteles devlet-birey arasındaki ilişkiyi parça-bütün ilişkisi olarak tasvir eder. Ona göre; nasıl ki bir bütün parçalarından önce gelirse, devlette kendini meydana getiren birey ve ailelerden önce gelir. Ancak, devletin oluşumundaki tarihsel süreçten ve devletin bireylerden meydana geldiği olgusundan hareketle, Aristoteles’in bu öncelik ilişkisinden kastettiğinin, zaman bakımından bir öncelik olmadığı açıktır. O halde, Aristoteles devletin kendini meydana getiren öğelerden önce geldiğini söylerken neyi kastetmektedir? Birçok yorumcu bu konuyu açıklığa kavuşturmak için, Aristoteles’in Metafizik eserinde yer alan "önce gelen” kavramının çeşitli anlamalarına başvurmuş ve metafizik temelli yorumlar öne sürmüşlerdir. Aristoteles’in Politika’nın başlangıcında devletin doğal gelişimine ve nasıl ortaya çıktığına ilişkin tasviri de bunu destekler niteliktedir. Ancak, bu yalnızca devlet ve birey arasındaki öncelik ilişkisinin ne olamayacağını gösterir. Dolayısıyla, Aristoteles’e göre devletin hangi bakımdan bireyden önce geldiği açık değildir. Aristoteles’in devlete ilişkin söylemlerinde kendi ontolojisinde yer alan kavramları kullanması, Mayhew ve Chen gibi bir çok yorumcuyu söz konusu savı anlamada Aristoteles’in Metafizik adlı eserine yöneltmiştir. Onlara göre, Aritoteles’in aynı kavramları hemPolika’da hem de Metafizik’te kulllanması, Aristoteles’in siyasi ve ontolojik görüşleri arasındaki bağlantıya kanıt teşkil eder. Aristoteles’in Metafizik’te ortaya koyduğu "önce gelme” kavramının farklı anlamlarından hareketle, Mayhew ve Chen Aristoteles’in devletin bireyden önce geldiğini söylerken ne kastettiğini açıklamaya çalışmışlardır. Onlara göre, söz konusu öncelik töz-doğa bakımından önceliğe karşılık gelir. Diğer deyişle, birey devletten bağımsız var olamazken; devlet bireyden bağımsız var olabilir. Ancak, yukarıda da belirtildiği üzere, Aristoteles’in bazı söylemleri devletinde bireyden bağımsız var olamayacağına işaret eder. Bu da Mayhew ve Chen’in yorumu için tehdit teşkil eder. Bununla birlikte, Mayhew ve Chen’in izlediği stratejinin doğru bir strateji olup olmadığı da tartışmaya açıktır. Çünkü Aristoteles’in bilimler arasında yaptığı sınıflandırmada, metafizik teorik bilimler arasında; politika ise pratik bilimler arasında yer alır. Bu çalışmanın amacı, söz konusu yorumların Aristoteles’in savını anlamada yetersiz kaldıklarını göstermektirKeywords : Aristoteles, Devlet, Birey, Aile