BİR ARKETİP OLARAK YILAN
Authors : Ünsal Yılmaz Yeşildal
Pages : 420-431
Doi:10.33692/avrasyad.510240
View : 16 | Download : 3
Publication Date : 2018-05-30
Article Type : Research
Abstract :Carl Gustav Jung tarafından geliĢtirilen arketip kavramı bilim insanları tarafından günümüzde özellikle halk anlatılarının kahramanlarının çözümlenmesi sırasında kullanılmaktadır. Ġlk örnek anlamına gelen arketip sözcüğü ilksel imge ve prototip gibi sözcüklerle de karĢılanmaktadır. Ortak bilinç dıĢı tarafından üretilen arketipler insanlığın on binlerce yıllık tecrübesi sonucu ortaya çıkmıĢlardır. Bu yönleriyle insanlığa ait tipik deneyimlere verilen tepkiler bağlamında düĢünülebilecek olan arketipler mekân, zaman ve kültür ayırmaksızın tüm insanlık için ortak özellikler göstermektedir. Gündelik hayatta simge Ģeklinde karĢılaĢılan arketipler insanoğlunun özellikle anlamlandırmakta zorlandıkları varlıkları sembolize etmektedir. Fantastik özellikler gösteren arketipler mitoloji ve dinle de yakın iliĢki içerisinde olup mitik ve dinî metinlerde de arketiplere çokça rastlanmaktadır. Arketipler arasında sıkça karĢılaĢılan hayvan simgelerinden biri de tüm dünyada Ģifa ve ölümsüzlükle iliĢkilendirilen yılandır. Yılan, kabuğunu değiĢtirip yaĢamını sürdürebildiği için insanlar arasında ölümsüz olarak kabul edilmiĢtir. Yine ölüler mekânı olan yer altında da yaĢayabiliyor oluĢu nedeniyle yılan, insanlar tarafından hep olağanüstü olarak kabul edilmiĢtir. Bu çalıĢmada genelde dünya, özelde de Türk insanı için büyük önem arz eden yılanın arketipsel bağlamda çözümlemesi gerçekleĢtirilerek bir arketip olarak kabul edilip edilemeyeceği değerlendirilecektir.Keywords : Jung, arketip, ilk imge/ilksel imge, yılan