Urusalimum ve Amarna Mektuplarına Göre Devletlerarası İlişkilerdeki Yeri
Authors : Cemal Yilmaz, Şeyma Ay Arçin
Pages : 75-95
Doi:10.13113/CEDRUS.202003
View : 5 | Download : 3
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :IV. Amenhotep tarafından kurulan Amarna kenti hem dini bir merkez hem de Mısır’ın Ön Asya devletleri ile olan ilişkilerinin yürütüldüğü bir diplomasi üssü olması bakımından oldukça önemlidir. Kentin adı araştırmacılar tarafından "Amarna Dönemi” şeklinde özel bir döneme isim olarak da verilmiştir. Kentteki arşivden ele geçen Akkadca çivi yazılı mektuplar bizlere Mısır’ın Suriye yönünde nasıl bir hâkimiyet kurduğunu göstermektedir. Amarna diplomasisini ise Hitit, Mitanni, Asur, Babil, Alašia, Arzava gibi büyük devletler ile Suriye-Filistin bölgesinde yer alan kent devletlerinin Mısır’la olan mektuplaşmaları oluşturmuştur. Bu mektuplar geçmişten günümüze süreklilik arz eden bir durumu gözler önüne sermektedir: Suriye-Filistin bölgesinde bitmek bilmeyen mücadeleler. Bir kent devleti olduğu anlaşılan URUSALİMUM da bu mücadelelerden payını almıştır. Bu kentin yöneticisi ise Mısır kralı tara-fından tahta geçirilen ʿAbdi-Ḫeba’dır. Onun mektuplarının ana konusunu Doğu Akdeniz’deki Mısır askeri gücünün zayıflaması sonucu bölgedeki yerel krallılar arasında baş gösteren mücadeleler ve ʿApiru sorunu oluşturur. Bu çalışmanın amacı Kudüs bölgesinde yerel bir kent devleti olan URUSALİMUM ve siyasi hayattaki konumu ve onun komşuları ile olan ilişkilerini Amarna Mektupları’nın verdiği bilgiler ışığında ortaya koyup bölgedeki mücadelenin tarihi sürekliliğine, bölgenin eski-çağından bir bakış açısı yansıtmaktır.Keywords : URUSALİMUM, Kudüs, ʿAbdi-Ḫeba, Amarna, Geç Tunç Çağı’nda Doğu Akdeniz, ʿApiru