LYKIA TİYATROLARINA GENEL BAKIŞ
Authors : Banu Özdilek
Pages : 139-185
Doi:10.13113/CEDRUS/201610
View : 6 | Download : 5
Publication Date : 2016-06-01
Article Type : Research
Abstract :Lykia Bölgesi’nde, Geç Arkaik-Klasik Dönem’den beri süregelen tiyatro fonksiyonlu kullanılmış mekânlar irdelenerek, tiyatro mimarisine öncülük eden yapılarla birlikte tüm tiyatrolar değerlendirilmiştir. Lykia Bölgesi’nde geleneksel form gösteren cavea yapısına sahip örnekler, eldeki verilerle Hellenistik Dönem’e tarihlendirilir. Kapasitelerine göre Lykia tiyatroları küçük, orta ve büyük ölçekli olarak üçe ayrılmıştır. Büyük kentlerdeki tiyatroların genellikle ilk evreleri Geç Hellenistik ve Erken Roma İmparatorluk Dönemi’dir. MS 141’de Lykia Bölgesi’nde yaşanan depremle kentlerdeki tiyatro yapıları zarar görmüş olup, Rhodiapolisli Opramoas Lykia kentlerindeki tiyatrolara para yardımı yaparak onarımları için destek olmuştur. Tiyatroların 2. yapım evresi Antoninler Dönemi’ne denk gelir. Büyük tiyatroların özellikle bu dönemde sahne binalarının yapıldığı anlaşılmaktadır. 3. yapım evresi ise, Anadolu’nun genelinde en yoğun imar çalışmalarının yapıldığı, imparator Septimus Severus Dönemi’ne denk gelir. Bazı tiyatrolarda bu dönemden bezekler ve yapı yazıtları bulunmaktadır. MS 240 yılındaki depremden sonraki süreç, Lykia tiyatroları için son yapım evresi ve tadilat, onarım dönemi olmuştur. Roma İmparatorluk Dönemi’nde tiyatroların kapasiteleri artmıştır. Myra ve Limyra tiyatroları, tonoz ve arkatlar üzerinde oturan caveaları ile Roma İmparatorluk Dönemi tiyatro mimarisine sahiptirler. Roma İmparatorluk Dönemi’yle birlikte tiyatroların mimarisi değiştirilerek hayvan mücadeleleri ve gladyatör oyunları için arena yapılarına dönüştürülmüştür. Roma İmparatorluk Dönemi’nde, tiyatrolar sosyal hayat içerisinde merkez Roma geleneğinde var olan bir eğlence türü halini almıştır. Bu çalışmada Lykia tiyatrolarının genel özellikleri bir özet şeklinde değerlendirilmiştir.Keywords : Lykia Tiyatroları • Hellenistik Dönem Mimarisi • Roma Dönemi Mimarisi • Cavea • Orkestra • Skene