- Bitki Koruma Bülteni
- Vol: 58 Issue: 2
- Kök-Ur Nematodu Meloidogyne luci’nin Farklı Populasyon Yoğunluklarının Domates Gelişimine ve Nematod...
Kök-Ur Nematodu Meloidogyne luci’nin Farklı Populasyon Yoğunluklarının Domates Gelişimine ve Nematod Üremesine Etkileri
Authors : Gökhan Aydinli, Cüneyt Civelek
Pages : 111-121
Doi:10.16955/bitkorb.415169
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2018-06-28
Article Type : Research
Abstract :Kök-ur nematodu Meloidogyne luci’ nin dört farklı başlangıç popülasyon (Pi) yoğunluğunun (10 1 , 10 2 , 10 3 ve 10 4 yumurta/bitki) hassas domates bitkisinin gelişimine ve nematod üremesine etkisini belirlemek için saksı denemesi yürütülmüştür. Bitki gelişimine ait kriterlerden, gövde boyu ve gövde çapına ait başlangıç değerleri nematod inokulasyonundan hemen önce kaydedilmiştir. Ayrıca, yapraklardaki klorofil içeriklerindeki değişimin belirlenebilmesi amacıyla nematod inokulasyonundan deneme sonuna kadar haftalık olarak ölçümler yapılmıştır. Nematod inokulasyonundan 60 gün sonra deneme sonlandırılarak gövde boyu, gövde ağırlığı, gövde çapı ve kök ağırlıkları belirlenmiştir. Köklerdeki urlanma oranı 0-10 skalasına göre değerlendirilmiş ve nematodun final popülasyon (Pf) yoğunlukları ile üreme faktörü (Rf) tespit edilmiştir. Pi yoğunluğundaki artış, kök ağırlığı dışındaki bitki gelişim kriterlerinde azalışa neden olmuştur. Gövde çapı artış oranı Pi seviyesi 10 1 , gövde boyu artış oranı ile gövde ağırlığı ise Pi yoğunluğu 10 3 olduğunda kontrolden (Pi=0) önemli seviyede azalmıştır (P˂0,05). Nematod ile bulaşık bitkilerde, kontrole göre başlangıçtan itibaren daha düşük bir klorofil içeriği tespit edilmiş olsa bile, bu değişim istatistiksel olarak önemsizdir. Pi artıkça, ur skalası değerinde istatiksel olarak önemli artışlar tespit edilmiştir (P<0,05). Benzer şekilde, Pi yoğunluğundaki artış ile Pf değerinde de artışlar meydana gelmiş, fakat Pi yoğunluğu 10 3 ve 10 4 olan uygulamalarda gram kökte elde edilen yumurta sayıları istatiksel olarak birbirinden farksız bulunmuştur. En yüksek Rf değerleri düşük Pi yoğunluklarında tespit edilmiş olup, istatistiksel olarak önemli azalış Pi seviyesi 10 3 ’ün üzerine çıktığında gerçekleşmiştir. Nematod ile bitki gelişimi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yapılan regresyon analizlerinde, gövde boyu ve gövde çapı artış miktarının kontrole göre yüzde azalışı ile Pi seviyesi arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Benzer bir pozitif ilişki, ur skalası ile gövde boyu ve ağırlığının azalış oranları arasında da belirlenmiştir. Sonuç olarak, bitki gelişim parametreleri, urlanma oranı ve nematodun üremesi birlikte değerlendirildiğinde, Pi seviyesi 10 3 olduğunda, domates gelişimde önemli gerileme olduğu saptanmıştır.Keywords : Kök-ur nematodu, Meloidogyne luci, domates, inokulum seviyeleri