- Belgü
- Issue: Special Issue
- Taşlaşma Motifi Açısından Medusa ve Zülfü Mavi Hikâyelerinin Karşılaştırılması
Taşlaşma Motifi Açısından Medusa ve Zülfü Mavi Hikâyelerinin Karşılaştırılması
Authors : Onur Acar, Nisa Beril Bora
Pages : 314-320
View : 9 | Download : 6
Publication Date : 2023-02-28
Article Type : Research
Abstract :Taşlaşma motifi, neredeyse tüm dünya halklarının anlatılarında şekil değiştirme motifinin bir alt türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Taşlaşma motifine rastlanılan sözlü veya yazılı eserlerde kahraman, ya kendi vücuduyla taş hâlini alır ya da dağ, kaya benzeri bir mevcudiyete dönüşür. Aynı şekilde hayvanların, nesnelerin ve ejderha gibi hayalî varlıkların da taşlaşması mümkündür. Bu motifin kullanıldığı anlatılar aracılığıyla simgesel olarak kutsal değerler ve toplumla iletişime geçilmiş olunur. Yunan mitolojisindeki Medusa, tanrıça Athena tarafından uğradığı lanet sonucu bakışlarıyla insanları taşa çevirir. Elâzığ masallarındaki Zülfü Mavi, kapısına gelen herkesi taş eder. Biz bu bildiride, Medusa ve Zülfü Mavi anlatılarında taşlaşma motifinin işlenmesi açısından ortaklıkları ve farklılıkları tespit edip bunların sebeplerini ortaya koymaya çalıştık. Motifin evrensel olduğunu ve kolektif bilince benzer şekilde yansıdığını gösterebilmek için Yunan mitolojisinden de bir taşlaşma anlatısı seçtik. Bildiride öncelikle taşlaşma motifi hakkında genel bilgi verip anlatılarda taş kesilmenin kim tarafından, ne için ve nasıl gerçekleştiği üzerinde durduk. Ardından sırasıyla Medusa ve Zülfü Mavi hikâyelerinden bahsedip bu anlatılarda taşlaşma motifinin ne şekilde işlendiğini inceledik. Anlatıların daha iyi anlaşılabilmeleri için olay örgüsünde geçen diğer motifleri de açığa çıkartmaya çalıştık. Sonuç kısmında ise bu iki anlatıyı karşılaştırarak hem ortak ve farklı yönlerini tespit ettik hem de sosyal açıdan taşlaşma motifinin kolektif bilinçteki yansımalarını anlamaya çalıştık.Keywords : Taşlaşma Motifi, Medusa, Zülfü Mavi, Türk Mitolojisi, Yunan Mitolojisi, Kolektif Bilinç