- Belgü
- Issue: Special Issue
- Postmodern Anlatılarda Eskatolojinin Yeniden Üretimi ve İhsan Oktay Anar’ın "Amat" İsimli ...
Postmodern Anlatılarda Eskatolojinin Yeniden Üretimi ve İhsan Oktay Anar’ın "Amat" İsimli Romanında Ölüm Miti
Authors : Merve Yilmaz
Pages : 195-205
View : 6 | Download : 6
Publication Date : 2023-02-28
Article Type : Research
Abstract :Sanatsal bir tür olan roman, günümüz dünyasında üniter yapıdan sıyrılarak kendisine yeni yeni kimlikler inşa etmektedir. İnşa ettiği kimlikleri gelenekten beslemekten kaçınmayan yazarlar, geleneğin önemli bir parçası olan mitleri kendilerince yeniden yorumlamayı tercih etmektedirler. Kompozisyonel yapıları itibariyle de çoklu sese sahip olan eserler, mitolojiyi de pek çok sese bölerek kullanmaktadırlar. İnsanoğlunun hafızası kozmik dönemden itibaren pek çok soruya ev sahipliği yapmakta, cevapları ise hem gerçek dünyada hem de muhayyel dünyalarında aramaktadırlar. Eskatoloji de böyle bir arayışın neticesinde ortaya çıkmıştır. Yunanca "son” anlamına gelen, İslamî literatürde "ahiret” diye konumlandırılan bir mitolojik tür olan eskatoloji din, kült, sanatsal metinler tarafından farklı söylemler içerisinde yeniden kurgulanıp, yorumlanır. Eskatoloji, insan yaşamıyla organik olarak ilişkili olan sonu yani yaşamdan kaçış metaforu olan ölümü ve ölümden sonra var olan hayatı bazen birey bazen de topluluklar üzerinden verir. Postmodernizmin verdiği ayrıcalıklardan biri olan yeniden kurgunun serbestliği, İhsan Okay Anar’ın romanlarında inşa mekanizması haline gelir. Anar, romanını İslamî mitleri, isim ve olaylar üzerinden sembolleştirerek kullanır. Anar, romanında eskatoloji mitlerini kullanmaktan çekinmez. Postmodern tarihî romanlar yazan günümüz yazarlarından İhsan Oktay Anar, "Amat” isimli romanında yaşamı "mat” ederek bir gemi özelinde ölümü kurgular. Romanın belliğinde yer alan diğer mitler de bu sonu beslemektedirler. Bu çalışmada İhsan Okay Anar tarafından yazılan ve postmodern edebiyat yapıtlarından olan "Amat” isimli roman incelenmiştir. Öncelikle romanlarda mitin kullanılma meselesi ve eskatoloji mitlerinden bahsedilmiş, eserin anlaşılır kılınması için özeti verilmiş ve sonrasında eserde yer alan eskatoloji mitlerinin yeniden üretimi örnekler üzerinden sunulmuştur.Keywords : Roman, Mitoloji, Eskatoloji, İhsan Oktay Anar, Amat