Алғашқы жазу мәдениеті мен діни ағымдардың пайда болу кезеңдері
Authors : Bakyt Abzhet
Pages : 29-44
Doi:10.59358/ayt.1312127
View : 13 | Download : 11
Publication Date : 2023-09-30
Article Type : Research
Abstract :Автор өз мақаласында ерте дәуірлерде солтүстіктен оңтүстікке қарай көшкен арий, сақ секілді көшпелі тайпалардың тұрмыс-тіршілігі, наным-сенімі мен діни түсініктері және үдере көшу себептеріне талдау жасайды. Жазба мәдениеті мен қала мәдениеті жақсы дамыған көне дәуірлердегі Мысыр, шумер, аккад, бабыл, парсы секілді халықтардың жазба әдебиеті мен діни сенімдерінің ерекшеліктеріне тоқталады. Таяу Шығыстағы диқаншылық пен мал шаруашылығының дамуы мен қала мәдениетінің өркендеуі сол кезеңде көптеген халықтардың бір-бірімен тығыз араласуына, өзара ұғыныса алатын ортақ тілдің келіп шығуына әсер еткендігін, түрлі халықтардың мифтік түсініктері мен діни ұғымдарының араласуы салдарынан көптеген ұқсас персонаждардың пайда болуының сырына үңіле қарайды. Зороастризм секілді алғашқы діннің дүниеге келу себептерін де жазу мәдениеті мен түрлі діни сенімдердің бір орталыққа тоғысуы салдарынан іздейді. Зерттеу барысында антика дәуіріндегі грек ғұламаларының еңбектері мен шығыстану саласында арнайы зерттеулер жүргізген ғалымдардың, сонымен қатар тіл тарихына қатысты шетелдік ғалымдардың еңбектері негізге алынды. Фольклордағы мифтік ұғымдардың шығу төркінін анықтауда теология, тарих, әдебиет, антропология секілді гуманитарлық бағыттағы қолданылатын тарихилық, ұлттық танымдық логикаға қатысты методологиялық зерттеу тәсілдері қолданылды.Keywords : Aryan, Saka, İskit, Mısır, Sümer, Akkad, Herodot, Strabon, tarım, hayvancılık, yazı tarihi, Zerdüştlük