ŞAHKERİM’İN DOĞU VE BATI EDEBİYATINDAN KAZAK EDEBİYATINA YAPTIĞI TERCÜMELERİ
Authors : I. Nurmagombetova
Pages : 77-91
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2016-04-28
Article Type : Research
Abstract :Şahkerim Kudayberdiyev Kazak tarihinde insanlık adına hayatı pahasına mücadele veren yüce bir şahsiyettir. Adalet, namus, vicdan uğrunda kendini kurban eden Kazak aydınıdır. Abay’ın kardeşi, öğrencisi olmak ona nasip olmuştur. Abay’ın yolundan giden, fikirlerini devam ettirebilen bir düşünür olan Şahkerim arayış içinde keşfettiği, tanıyıp bildiği yazarları, şairleri Kazak Edebiyatına kazandırmıştır. Şahkerim çeviri konusunda Abay kadar başarılı olduğu için çevirileri kelime kelimesine yapılan bir tercüme olmaktan uzaktır. Kazak halkının estetik anlayışına, dil özelliğine, kendi üslubuna uygun biçimde yoğrulmuş ve yeniden vücut bulan bu eserler Kazak Edebiyatının zaman geçtikçe değeri artan eserler arasındadır. Şahkerim’in yaptığı tercümeler sayesinde Kazak Edebiyatına yeni kelimeler, yeni kavramlar, bazı kelimelere yeni anlamlar kazandırılarak yenilikler yapılmıştır. Şahkerim her zaman doğruluktan yana idi. Türkçe, Farsça, Rusça gibi öğrendiği diller sayesinde de daha çok bilgi kazanmıştır. Bu bilgiler onun ufkunu genişletmiştir. Yaşamında aradığı bazı soruların cevaplarını da Batı ve Doğu Edebiyatı ediplerinin yapıtlarında bulmuştur. Fuzuli, Nizami, Hafız, Tolstoy, Puşkin gibi sanatçılardan fikir, estetik düşünce, hayat anlayışı bakımından etkilendiği başarılı bir şekilde yapılan çevirilerinde görülmektedir. Kazak Edebiyatında Şahkerim’in Fuzuli’den tercüme ettiği Leyla ve Mecnun hikayesi vardır. Şahkerim çevirileri sırf dilleri bildiği için yapmamıştır. Onun amacı toplumuna Batı ve Doğu klasik eserlerini kazandırarak halkının dünya görüşünü ve estetik anlayışını geliştirmekti.Keywords : Şahkerim Kudayberdiyev, Doğu ve Batı Edebiyatı, Şahkerim çevirileri, Leyla ve Mecnun hikayesinin Şahkerim nüshası, Hafız, Fuzuli, Nizami, Tolstoy, Puşkin, fabl örnekleri