KAZAKİSTAN’DA DÜNDEN BUGÜNE TARİH EĞİTİMİ
Authors : Telli Korkmaz
Pages : 93-107
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2017-06-23
Article Type : Research
Abstract :Eğitimin bir parçası olan tarih öğretimi, diğer bilimlerden farklı olarak insan düşüncesinin, algısının, kültürünün ve sahip olduğu maddi-manevi değerlerinin oluşmasını sağlamaktadır. XIX. yüzyıldan itibaren Rus esaretinde yaşayan Kazaklar, her alanda olduğu gibi tarih eğitiminde de Rus eğitim ve kültürünün etkisinde kalmıştır. Bunun yanında, değişen ideolojilerin getirdiklerini de göz ardı etmemek gerekir. XX. yüzyılın evvelinde Sovyetler Birliği içerisinde yer alan Kazakistan, Sovyet sisteminin uyguladığı tarih yazımı ve öğretimi kurallarına uymak zorunda kalmıştır. Türk halklarının ortak tarihini oluşturan Sakalar, Hunlar, Göktürkler gibi eski Türk devletleri Sovyet Kazakistan’ında uygulanan tarih ders kitaplarında yer almazken bağımsızlık sonrasında yeni araştırmalara da yer verilerek anlatıldığı saptanmıştır. Ayrıca Kazakistan tarihinde çok önemli yerleri olan Kenesarı direnişi, Alaş Orda yönetimi, 1932-1933 açlık yılları vs. gibi tarihi olaylar Kazakistan’da tarih ders kitaplarında haklı yerini alarak objektif bir şekilde öğretilmektedir. Lakin bunun yanında, Sovyet dönemi ile bağımsızlık döneminin tarihçilik anlayışlarındaki farklılıklardan doğan çelişkilerin aradan geçen 25 yıllık zamana rağmen tamamen bertaraf edilemediği de görülmektedir. Çalışmamızda Kazakistan Cumhuriyeti’nde bağımsızlıktan önce ve sonra uygulanan tarih eğitimi karşılaştırılarak bu süreçte yapılan değişikliklerin üzerinde durulacak, ayrıca ortak Türk tarihi açısından değerlendirmeler yapılacaktır.Keywords : Tarih Eğitimi, Türk Dünyası, Kazak, Sovyet Sistemi, Ortak Türk Tarihi, Kazakistan