KAZAK DEYİMLERİNDEKİ BAZI ESKİCİL SÖZCÜKLER ÜZERİNE
Authors : M. Adilov
Pages : 75-85
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2017-02-24
Article Type : Research
Abstract :Bir lehçede aktif olan bir sözü başka bir lehçenin deyimlerinde, atasözlerinde, ikilemelerinde, ağızlarında bulmak mümkündür. Kazak dilinin deyimlerinde, atasözlerinde, ikilemelerinde, ağızlarında kullanılıyor olsa bile, Kazak Türkçesi edebî dilinde kullanılmayan ve bir Kazak için anlamı bilinmeyen birtakım eskicil sözcükler mevcuttur. Bu sözcüklerin kaynağını anlayabilmek için yaşayan veya tarihi Türk lehçelerine başvurmak gerekir. Türkiye Türkçesindeki su uyur düşman uyumaz atasözünde yer alan "su” sözcüğü, bildiğimiz "su” (içecek) anlamında olmayıp, Eski Türkçede "asker” anlamına gelen ‘sü’ sözü olabilir. Yanar döner deyiminde de "döner” sözü edebî dilde bilinen bir sözdür ancak "yanmak” fiilinin de "dönmek” fiiliyle eş anlamlı olduğunu diğer bazı Türk lehçelerinde de "dönmek” anlamında kullanılmasından dolayı anlayabiliriz. Kazak Türkçesinde de buna benzer örneklere bolca rastlamak mümkündür. Bundan dolayı Kazak Türkçesi deyimlerinden bazı örnekleri göz önünde tutarak, tek başına anlamı anlaşılamayan, deyimler dışında edebî dilde kullanılmayan bazı eskicil sözcükleri (önemli gördüğümüz 5 sözcük) tarihî ve çağdaş Türk lehçeleri yardımıyla açıklamaya çalışacağız.Keywords : Kazakça, Çağdaş Türk lehçeleri, Tarihî Türk lehçeleri, Deyimler, Eskicil sözcükler