MEVLEVİLİK’TE BİR SEMBOL: KEÇE BAŞLIKLAR "SİKKE, ARAKİYE, KÜLAH"
Authors : H. N. Begiç
Pages : 129-143
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2019-10-25
Article Type : Research
Abstract :Toplumları birbirinden ayıran özelliklerin başında gelenekleri gelmektedir. Kültürler içinde var olan ve geçmişten devralınarak yaşanılan döneme uyarlanan ve sonraki kuşaklara aktarılarak sürdürülen köklü alışkanlıklar olarak tanımlayabileceğimiz gelenekler toplumların hafızalarıdır. Konar göçer Türk toplulukları hayvancılık yaparak yaşamlarını sürdürmüşler, yetiştirdikleri hayvanların etinden, sütünden, derisinden ve yününden yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Koyun ve kuzuların yünlerini sıcak su ve sabun yardımıyla sıkıştırarak meydana getirdikleri atkısız ve çözgüsüz ilk tekstil ürünü olan keçeyi kullanmışlardır. Konakladıkları çadırı, giyim kuşamları, bebeklerin beşik ve kundakları, çuvalları, yer yaygıları ve eyer örtüleri gibi birçok ihtiyaçlarını keçeden üretmişlerdir. Tarihsel süreç incelendiğinde keçeden üretilen başlıklar, başlangıçta insanları hava şartlarından korumak amacıyla üretilip kullanılmıştır. Daha sonra toplum içerisinde renk, şekil ve kullanılan malzemelere göre başlıklar, sınıfsal farklılıkların göstergesi olmuştur. Çeşitli örgütlerin kurulması sonucu toplumsal yaşamın gelişmesiyle dinî, askerî, ilmî birçok örgütte başlıklar, statü göstergesi olmuştur. Bu çalışmada, Anadolu Selçuklu döneminde Konya’da Hz. Mevlâna’nın kurmuş olduğu Mevlevilik tarikatının sembolü olarak kullanılan "sikke, arakiye, külah” gibi keçe başlıkların geçmişteki ve günümüzdeki durumu hakkında değerlendirme yapılacaktır.Keywords : MEVLEVİLİK’TE BİR SEMBOL: KEÇE BAŞLIKLAR “SİKKE, ARAKİYE, KÜLAH”