TÜRK UYGARLIĞINA GİRİŞ: MEVCUT VE YENİ PARADİGMALAR
Authors : F. Alekberli
Pages : 125-145
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2019-08-27
Article Type : Research
Abstract :Günümüzde Türk Düşünce Sisteminin çekirdeği saydığımız Türk Uygarlığının felsefi bağlamda değerlendirilmesi çok önemlidir. Çünkü tarih denilen ne varsa felsefi anlamda esasen mitoloji ile dini ve milli değerlerin bütünüdür. Bu anlamda Türk Uygarlığının tarihini de ele alırken öncelikle mit, din ve milli değerler dikkate alınmalıdır. Bazı büyük milletler kendi tarihlerinde mitolojik tarihe ya da dini tarihe bol bol yer verdikleri halde, diğerleri aynı şeyi yaptığında bunu kabul etmezler. Buradan da anlaşılıyor ki, dünyada sadece sözü geçen milletlerin, aynı zamanda büyük ulusların bakiyelerinde yer alanların miti de, dini de, ilmi de ve kültürü de hiçbir fark olmadan tarihtir. Bu ise şu anlama gelmektedir ki, mitin tarihe tarih bilimine, dinin tarihe tarih bilimine, milli olayların tarihe tarih bilimine dönüşmesi süreci büyük ulusların ortaya koyduğu güçlü iradesiyle belirgin hale gelir. Bu anlamda geçmişe bakışta önemli meselelerden biri dini, mitolojik görüşün bilimsel tarihe ve bilimsel tarihin de din ve mitolojik tarihe etkisi ile bağlılığıdır. Son yüzyıllarda Batı'dan örnek alarak bu işe başlayan Türk aydınları tarih yazarken dini ve mitoloji tarihini bilimsel tarihle uzlaştırmakta başarılı olamadılar. Öyle ki, Avrupalılar dini ve mitolojik bilimsel tarihin içinde erittikleri, ona bütünleştirici felsefi anlamda "Avrupa", ya da "Batı" anlamı verdikleri halde, Türk tarihi ise daha çok dinselleşti ve mitleşti. Çünkü Türkler Avrupalılar gibi mitolojik ve dini tarihi bilimsel-felsefi anlamda bütünleştiren "Batı" ve "Avrupa" bütünleştiricisi gibi, "Doğu" ve "Asya" anlamından istifade edemediler. Çünkü Hıristiyanlığı ifade eden "Batı"dan ve "Avrupa"dan farklı olarak "Doğu" ve "Asya" daha geniş bir kavramdır. Bu anlamda Türkler mitolojik ve dini tarihi bilimsel tarih adı altında milli tarih anlamında "Doğu" ve "Asya" çerçevesine yerleştiremediler.Keywords : Batı uygarlığı, Doğu uygarlığı, Türk felsefesi, din uygarlığı, milli uygarlık, yeni Türk felsefesi, Türk uygarlığı