- Türkoloji
- Issue: 96
- ОБ ОБРАБОТКЕ ЗВУКОВЫХ МАТЕРИАЛОВ ДЛЯ ДИАЛЕКТОЛОГИЧЕСКОГО АУДИОКОРПУСА БАШКИРСКОГО ЯЗЫКА...
ОБ ОБРАБОТКЕ ЗВУКОВЫХ МАТЕРИАЛОВ ДЛЯ ДИАЛЕКТОЛОГИЧЕСКОГО АУДИОКОРПУСА БАШКИРСКОГО ЯЗЫКА
Authors : Z. A. Syrazitdinov, L. A. Buskunbaeva, A. Sh. Ishmukhametov
Pages : 35-45
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2019-08-27
Article Type : Research
Abstract :Makalede Başkurt Özerk Cumhuriyeti Ufa İlmî Araştırmalar Merkezi Dil Bilimi ve Edebiyat Enstitüsü laboratuarında saha araştırmalarından elde edilen ses malzemelerinin transkripsiyon ilkeleri üzerinde durulmuştur. Bu çalışmaya Başkurt Türkçesinin doğu diyalektine ait ses laboratuarını kurma planı doğrultusunda başlanmıştır. Çalışmanın transkripsiyonu diyalekt araştırmalarında oldukça geniş kullanıma sahip "yarı orfografik yazma” şeklinde gerçekleştirilmiştir. Yazarlar Başkurt Türkçesi imlasına uymayan diyalektik ses özelliklerini yazma yöntemiyle vermenin metodlarını belirleyerek bu sesleri göstermek için özel damgalar ve harfler için ek işaretler kullanmışlardır. Ses laboratuarında sadece kelimeler değil, gülme, aksırma, tıksırma, hapşırma gibi konuşmanın paralinguistik elementlerini gösteren semboller de yer almaktadır. Çalışmada Rus ve Kalmuk dilllerinin diyalektolojik ve multimedya laboraturlarını kuran ekollerin tecrübeleri esas alınmıştır. Belli bir diyalektolojik malzemeyi transkripsiyonunda aksan, tonlama, vurgu gibi faktörler dikkate alınmamıştır. Sesin bir söylenişte çıkarılması ile asimilasyona bağlı değişiklikler, yani konuşma sırasında söz arasında meydana gelen değişiklikler araştırmaya dahil edilmiştir. Diyalektolojik ses laboraturı sosyolojik ve psikolojik açıdan bakıldığında araştırma açısından paha biçilemez bir kaynak olacaktır. Bununla birlikte ses laboratuarının bilgi içeriğini artırmayı ve laboratuar yardımıyla çözülen problemlerin kapsamını genişletecektir.Keywords : Linguistik, Başkurt Türkçesi, Diyalektoloji, Transkripsiyon, Ses malzemeleri