DİVÂN-I HIKMET’TE ATASÖZLERİ VE KULLANILIŞ ÖZELLİKLERİ
Authors : Z. Kaymaz
Pages : 152-164
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-04-25
Article Type : Research
Abstract :Yazar ve şâirler için hazır söz hazinelerinden olan atasözleri, atalarımızın uzun deneyimler sonucu ulaştıkları hükümleri aktaran kalıplaşmış ve anonimleşmiş özlü sözlerdir. Dilin bu güçlü vasıtası, Eski Türkçeden başlayarak günümüze kadar Türkçenin değişik devrelerindeki eserlerde kullanılmıştır. Bu makalede, Divân-ı Hikmet’teki şiirler incelenerek Hoca Ahmet Yesevi’nin şiirlerinde atasözlerine nasıl yer verdiği gösterilecektir. Yusuf Azmun, 1994’te İstanbul’da yayınladığı Divan-ı Hikmet’te farklı olarak esas alınan yazmadaki hikmetleri İngilizceye çevirmiştir. Makalemizde, Hoca Ahmet Yesevi’nin hikmetlerindeki atasözleri (Yusuf Azmun, Kemal Eraslan, Hayati Bice’nin yayınları göz önünde bulundurularak) varlığı tespit edilecek, bu atasözlerinin kullanılış özellikleri ve bir üslup göstergesi olarak hikmetlerdeki yeri incelenecektir. Ağızdan ağıza, kulaktan kulağa dolaşan bu hikmetler yoluyla, sözlü hikmet kültürü esâsında dinî ve ahlakî bir eğitim yapılıyordu. Dolayısıyla geçmişin deneyimlerini aktaran, örnek verme ve nasihat etme vasıtası olan atasözlerinin de hikmetlerde yer alması tabiidir.Keywords : Atasözler, Hikmetler, Divan-ı Hikmet, Hoca Ahmet Yesevi, Eski Türkçe