ТҮРКІ-МОҢҒОЛ БАТЫРЛЫҚ ЖЫРЛАРЫНДАҒЫ КӨНЕ СЮЖЕТТЕР: КОМПАРАТИВИСТИК ТАЛДАУ
Authors : R. A. Avakova, E. Bayat
Pages : 118-129
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2019-04-25
Article Type : Research
Abstract :Türk ve Moğol halklarının destanları, konu, içerik ve bakış açısından birbirlerine çok benzerler. Türkçe ve Moğolca soy ve akrabalık bağlamda aynı kökten türeyen dillerdir. Türk halklarının destanların tür özellikleri, şiirsel ve sanatsal tabiatı, gelişme yolları ve tarihi dönemleri gibi sorunları geniş bir ölçüde tanımlama gayesiyle Moğol destanlarıyla karşılaştırmak ve tipolojik açıdan tahlil etmek başlıca amacımızdır. Makalede, Türk ve Moğol halklarının destan sanatının tipolojisinin tarihsel ve yapısal analizine yer verilmiştir. Tarihsel, diakronik ve yapısal olarak senkronize edilmiş tarihsel tipolojiye dayanan karşılaştırmalar, Kazak, Kırgız, Altay, Tuva, Başkurt, Yakut ve Moğol şiirlerinde konu, motif ve ortak özelliklerin varlığının sadece tarihsel ve kültürel bağlar açısından değil, aynı zamanda tarihsel ve akrabalık ilişkileri açısından da olduğunu kanıtlamaktadır. Orijinal köklerin ve geleneklerin tarihsel, sosyal, sanatsal, eğitimsel ve etno-soysal özelliklerine bağlı olarak, Türk-Moğol destanlarının karşılaştırılması, her milletin destan geleneğinin doğada farklı oluştuğu temeline dayanarak çeşitli gelişim aşamalarından geçtiğini göstermektedir.Keywords : Halkbilimi, Destan, Şiir, Ortak Motif, Konu Tipolojisi