MOĞOL BOGD KAĞANLIĞI’NDA (1911-1921) KULLANILAN SOYLULUK UNVANLARI
Authors : M. L. Kaya
Pages : 108-117
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2019-04-25
Article Type : Research
Abstract :Moğol tarihinin kendi dilinde yazılıp günümüze ulaşmış ilk kaynağı olan Moğolların Gizli Tarihçesi’nde, Moğol toplum yapısında kullanılan az sayıda unvan görüyoruz. Temüücin 1206’da Cengiz (Çiŋgis) Kağan olarak tahta çıktığında kullanılan birçok unvan Türkçe ile ortaktı, dolayısıyla bu unvanların bizim için anlaşılabilirliği yüksektir. Bununla birlikte, Moğolcaya 17’inci-20’nci yüzyıllar arası dönemde Mançu Hanedanı’nda kullanılan bazı unvanlar da dâhil olmuştur. Bu katılımla oluşan sıralamayı en açık biçimde 1911 yılında kurulan Moğol Bogd Kağanlığı’ndaki uygulamada gözleyebiliyoruz. H. Nyambuu (Х. Нямбуу), Олноо өргөгдсөн Богд Хаант Монгол Улсын ёс, ёслол adlı kitabında adı geçen devlette kullanılan sivil, askerî ve dinî unvanları listeleyip açıklamalarını vermiştir. Buddhizm ile ilgili birçok unvanın Turpan Uygur yazmaları ile ortak ya da benzer olacağı açık olmakla birlikte başka bir çalışmaya konu olabilir. Benzer biçimde kimi askerî rütbe ve unvan da Türkçe ile genelde ortak olacaktır, ancak o da başka bir çalışmaya konu olabilir. Bu çalışmada, yalnızca anılan kitapta verilen soyluluk unvanlarıyla ilgili bilgileri aktarıp, Türkçe ve ilgili diğer dillerdeki soyluluk unvanlarıyla karşılaştıracağız.Keywords : Moğol, Bogd, Kağanlık, Devlet, Unvan, Soyluluk