"HOŞ" SÖZCÜĞÜNÜN ÖZBEK TÜRKÇESİNDEKİ KULLANIMI ÜZERİNE
Authors : T. Yildirim, S. Eynel
Pages : 44-54
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2019-02-25
Article Type : Research
Abstract :İnsanlar arasında bir anlaşma aracı olan dil, konuşulduğu bölge, iklim şartları, bulunduğu kültürel çevre, dilin işlenme kapasitesi vb. özellikler yönünden çeşitlenmektedir. Özbek Türkçesi bu yolla kendine yakın bir coğrafyada kullanılan Farsçadan etkilenmiş ve bu dilden birçok sözcüğü kendi bünyesine kabul etmiştir. Farsça bir isim olan "hoş” sözcüğü de bunlardan biridir. Türkiye Türkçesinde isim, sıfat, zarf ve cümle başı edatı işlevlerinde kullanılan "hoş” sözcüğünün Özbek Türkçesinde bu işlevlerinin yanı sıra soru sözlerinin başında; gayret, onaylama, söze başlama ve selamlaşma ifadesi olarak modal söz, kalıp ifade ve ünlem şeklinde farklı anlam ve kategorilerde kullanıldığı tespit edilmiştir. Makalede Türkçenin kendi bünyesindeki sözcüklere uyguladığı kategori ve anlam değiştirme yoluyla bir sözcüğe farklı işlev ve anlamlar yükleme; bu yolla Türkçenin söz varlığını zenginleştirme, anlatım gücünü artırma metodunu yabancı dillerden aldığı sözcüklere de uyguladığı "hoş” sözcüğünün Özbek Türkçesindeki kullanımından hareketle ortaya konmuştur.Keywords : Özbek Türkçesi, Hoş, Modal söz, kalıp ifade, Ünlem, Kategori ve Anlam değiştirme