KUANŞİ İM PUSAR’DA ARDIŞIK CÜMLELERDE SÖZCÜKSEL BAĞDAŞIKLIK UNSURLARI
Authors : S. Demirbilek
Pages : 49-60
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2020-04-27
Article Type : Research
Abstract :Eski Uygur Türkçesine çevrilmiş eserlerden biri olan Kuanşi İm Pusar, Burkan dininin kuzey mezhebi külliyatından Asîl Dinin Nilüfer Çiçeği Kitabı’nın 25. bölümüdür. Sanskritçe, Çince ve Eski Uygur Türkçesi versiyonları olan bu eserin Eski Uygur kopyalarının Moğol devrinden (XIII yy.) önce oluşturulduğu düşünülmektedir. Eserin metninde, tercümeden kaynaklı pek çok farklı birleşik cümle çeşidi ortaya çıkmıştır. Bunlar dönemin dil özelliklerini ve metin oluşturma metotlarını yansıtan önemli dil birimleridir. Bu yüzden, belge tarama yöntemi ile metnin cümle yapısı incelenmiş, ortaya çıkan sonuçlar arasından hareketle konu daraltılarak sadece ardışık cümlelerin sözcüksel bağdaşıklık unsurlarına odaklanılmıştır. Çalışmada bu unsurlar örneklerle gösterilmiştir. Bu çalışmada taranan metin Şinasi Tekin tarafindan yayinlanmiştir. Ardışık cümleler arasındaki anlam ilgisi kuran sözcükler, öncelikle sözcük türüne göre sınıflandırılmış, sonra da hangi anlam ilgisiyle önceki cümleye bağlandığı gösterilmiştir. Bunların sayıları oldukça fazladır. Kuanşi İm Pusar’daki bu zengin bağdaşıklık unsurları Eski Uygur Türkçesinin güçlü bir yazı diline sahip olduğunu göstermektedir.Keywords : Kuanşi İm Pusar, Eski Uygur Türkçesi, Bağdaşıklık, Metindilbilim.