Hodan Otunun Faydaları ve Mutfakta Kullanımı
Authors : Ayla Ünver Alçay
Pages : 101-117
View : 12 | Download : 6
Publication Date : 2019-07-27
Article Type : Other
Abstract :Hodan ( Borago officinalis ), hodangiller ( Boraginaceae ) familyasından bir yıllık bitki türüdür. Anavatanının Anadolu ve Suriye olduğu düşünülmektedir. Güney Amerika, Kuzey Afrika ve Anadolu'da yayılış yapmasına karşın Akdeniz çevresinde doğallaşmıştır. İngilizce’de ‘’borage, starflower’’ adında yabani bir bitki olarak tanınır. Bazı yerlerde süs bitkisi olarak büyütülürken, mavi ve pembe çiçekleri ile tarlalarda ve yol kenarlarında kendiliğinden de yetişir. Halk arasında bölgelere göre ‘‘odan, ıspıt, zılbıt, zirbit, zılbırık, kaldırık, kaldirik, kalındirek, burğı, mancar, zembil çiçeği ve sığırdili’’ gibi isimler de verilmektedir. Hodan tohumlarının yağı, çiçekleri, sapı ve yapraklar tıbbi ve mutfak amaçlı kullanılmaktadır. Genellikle tohumları ticari amaçlı kullanılır. Mayıs’tan Eylül’e kadar yaprakları ve çiçekleri toplanarak yenebilir. Yapraklarının salatalığa benzer bir tadı vardır. Körpe yaprakları salata, peynir ve diğer bazı yiyeceklere katılır ve kurutularak çayı da yapılır. Çeşitli yörelerde, Türk mutfaklarında hodanın yumurtalı kavurması, sarması, turşusu, mücveri ve pidesi yapılmaktadır. Hodanın antipiretik, afrodizyak, antispazmodik, yatıştırıcı, antihipertansif, anksiyolitik ve diüretik etkilere sahip olduğu bildirilmiştir. A yrıca hodan ürünleri bronşit, çarpıntı, kramp ve ishal tedavisinde kullanılır. Bu bitki aynı zamanda premenstrüel sendrom, multipl skleroz, romatoid artrit, astım gibi hastalıkların tedavisinde de faydalı olarak kabul edilmektedir. Günümüzde doğal ürünlere olan ilginin artması ile oldukça rağbet görmektedir.Keywords : Hodan, şifalı bitkiler, yemek, mutfak, gastronomi