- Külliye
- Vol: 2 Issue: 1
- BİR "ÖRNEK OKUR" TAHLİLİ OLARAK OĞUZ ATAY’IN "BEYAZ MANTOLU ADAM" HİKÂYESİ...
BİR "ÖRNEK OKUR" TAHLİLİ OLARAK OĞUZ ATAY’IN "BEYAZ MANTOLU ADAM" HİKÂYESİ
Authors : Ferhat Yöner
Pages : 59-72
Doi:10.48139/aybukulliye.870309
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2021-03-31
Article Type : Research
Abstract :Umberto Eco’nun sistemleştirip literatüre kazandırdığı önemli kavramlardan birisi de "örnek okur” kavramıdır. Örnek okur, Eco’nun orman eğretilemesi üzerinden özdeşim kurduğu literatürden, haberdar olup aynı zamanda entelektüel sermayeye haiz bir okuyucu tipidir. Eco’ya göre metnin amacı da örnek okuru ortaya çıkarmaktır. Modern Türk edebiyatının öncü yazarlarından Oğuz Atay ise gerek kullandığı avangard biçim denemeleri gerek metinlerarası düzlemde gönderme yaptığı eserlerle okuyucusundan entelektüel sermaye bekleyen bir yazardır. Yazarın kaleme almış olduğu "Beyaz Mantolu Adam” hikâyesi alt metninde eleştiriler ve önermeler geliştiren bir metindir. Atay’ın bu hikâyesinde toplumla bağdaşmayan kişinin yaşadıkları çarpıcı bir dille anlatılır. Atay metinlerarası düzlemde ancak örnek okurun anlamlandırabileceği şekilde metnini çok katmanlı bir zeminde inşa eder. Nitekim Oğuz Atay metinlerinde Umberto Eco’nun sistemleştirdiği biçimde "örnek okur”u talep eden yazarlardandır. Çalışmamızda Atay’ın, Beyaz Mantolu Adam hikâyesinin, Umberto Eco’nun geliştirmiş olduğu "örnek okur” perspektifinden tahlilinin yapılarak anlamlandırılmasının mümkün olduğu sonucuna vardık.Keywords : Örnek Okur, Beyaz Mantolu Adam, Hikâye, Metin