KAHRAMANMARAŞ/TÜRKOĞLU AĞIZ ÖZELLİKLERİ (İSİM VE FİİL ÇEKİMİ)
Authors : Esra Kirik, Bengü Orçan, Maide Uykun
Pages : 151-186
Doi:10.31455/asya.1360071
View : 91 | Download : 76
Publication Date : 2023-12-30
Article Type : Research
Abstract :Anadolu’nun farklı bölgelerine yerleşen Oğuz boylarının konuşma biçimindeki çeşitlilikler farklı ağızları meydana getirmiştir. Bugün derleme çalışmaları ile takip edilebilen, yöreden yöreye benzerlik ve farklılıklar gösteren bu ağızlar günümüz Türkiye Türkçesi söz varlığına katkıda bulunmaktadır. Ağızlar üzerine yapılan çalışmalar Türk dilinin yanı sıra tarih, coğrafya, sosyoloji, halk bilimi gibi alanlara da kaynaklık etmektedir. Türkiye Türkçesi ağızları hakkında yapılan çalışmalar teknolojinin gelişmesi, ulaşım şartlarının kolaylaşması ve fiziki imkanların çoğalmasıyla son yıllarda artış göstermiştir. Bu bölgelerden biri de Türkoğlu ağzıdır. Bu makalede Kahramanmaraş iline bağlı Türkoğlu ilçesinin şekil özellikleri yer almaktadır. Daha önce hakkında ses bilgisi çalışması yapılan Türkoğlu ağzının şekil bilgisi bakımından henüz Kahramanmaraş ve yöresi ağızlarından bağımsız incelenmediği bilinmektedir. Bu çalışma için Türkoğlu ilçesine bağlı tüm mahallelerden ayrıntılı saha çalışması ve derlemeler yapılmıştır. Ancak çalışma kapsamında Beyoğlu, Damobası, Merkez, Yavuzlar ve Yeşilyurt mahallelerinden soruşturma tekniği ve ses kayıt cihazıyla alınan kayıtlar dikkate alınmıştır. Derleme kayıtları daha çok okuma-yazma bilmeyen, yerleşim yerinin dışına çıkmamış, elli yaş üstü kadın konuşurlardan alınmış ve transliterasyon yöntemiyle yazıya geçirilmiştir. Deşifre edilen metinler şekil bilgisi (morfoloji) yönünden incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda Türkoğlu ağzının diğer bölge ağızları içindeki yeri belirlenerek bölgeyle ilgili hazırlanacak ağız haritası için kaynak oluşturulmuştur. Çalışmadan elde edilen veriler numaralandırılarak sonuca varılmıştır. Çeviri yazıyla yazılan metinler çalışmanın sonuna eklenmiştir.Keywords : Türk Dili, Türkiye Türkçesi Ağızları, Anadolu Ağızları, Türkoğlu Ağzı, Şekil Bilgisi