FISKU’R-RÂVÎ BAĞLAMINDA SAHÂBENİN ADALETİ
Authors : Süleyman Besler
Pages : 169-188
Doi:10.31455/asya.1027115
View : 10 | Download : 7
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Ehl-i sünnetin cumhurunun sahâbenin hepsini âdil kabul edip onları cerh ve ta‘dîlden istisna tuttuğu bilinmektedir. Ehl-i sünnetin bu genel kabulü günümüzdeki bazı araştırmacılar tarafından tenkit edilmekte, bu bağlamda bazı âyet ve hadisler sahâbenin fıskına delil getirilerek bu âyet ve hadislerin sahâbenin hepsinin âdil kabul edilmesine engel teşkil ettiği ileri sürülmektedir. Ayrıca Velîd b. Ukbe gibi bazı sahâbîlerin işledikleri günahlar sebebiyle fısku’r-râvî bağlamında cerh edildiği iddia edilmektedir. Bizim bu çalışmadaki amacımız ise sahâbenin fıskına delâlet ettiği öne sürülen âyet ve hadisleri konu bağlamında inceleyerek bu âyet ve hadislerin sahâbenin adaletini ıskat etme konusunda delil olmaya elverişli olup olmadığını tespit etmektir. Bununla birlikte fısk ve sahâbe terimlerini bir arada kullandığımızda akla gelen ilk isim olan Velîd b. Ukbe’ye yönelik iddiaları da tahlil etmeye çalışacağız. Zira Hucurât sûresinin 6. âyeti ve Secde sûresinin 18. âyetinin kendisi hakkında nâzil olduğu rivâyet edilmiş, böylece Kur’an tarafından fâsık olarak nitelendirildiği nakledilmiştir. Ayrıca onun içki içtiği ve bu yüzden kendisine had cezası uygulandığına dair rivâyetler de mevcuttur. Biz de bu rivâyetlerin sıhhatini tespit etmeye çalışacağız. Ayrıca bu rivâyetler özelinde bazı araştırmacılar tarafından öne sürülen Velîd b. Ukbe’nin adalet yönünden fısku’r-râvî bağlamında cerh edildiği iddiasını ve bu iddiaların Velîd b. Ukbe’nin adaletini düşürüp düşürmediğini de tartışacağız. Son olarak sahâbenin adaletinden kastedilenin ne olduğunu tespit etmeye çalışacağız.Keywords : Hadis, Sahâbe, Adalet, Fısku'r-Râvî, Velîd b. Ukbe