- Asya Studies
- Vol: 5 Issue: 18
- ANAYASAL DEMOKRASİLERDE EVRENSEL NORMLARI DEĞERSİZLEŞTİRME (AVRUPA VE TÜRKİYE’DE ANAYASACILIĞIN NEO-...
ANAYASAL DEMOKRASİLERDE EVRENSEL NORMLARI DEĞERSİZLEŞTİRME (AVRUPA VE TÜRKİYE’DE ANAYASACILIĞIN NEO-POPÜLİZMİ)
Authors : Irfan Paçaci
Pages : 239-256
Doi:10.31455/asya.971793
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Geçtiğimiz yüzyılda popülizm, Almanya'da Adolf Hitler, İspanya'da Francisco Franco ve İtalya'da Benito Mussolini gibi diktatörlerin iktidara gelmelerini sağlayan bir işlev görmüştür. Popülizm, 21. yüzyılda Avrupa'nın merkezinde yeniden yükseldi ve ulusların siyasi söylemini şekillendirdi. Avrupa başkentlerinde bir dizi hükümet değişikliği gerçekleşmiş ve bunlardan bazıları anayasa değişikliği ile demokratik rejimden uzaklaşan bir rota çizmişlerdir. Bu rota değişikliğinin başrol oyuncusu Avrupa’da 1980 sonrası yükselen aşırı sağ ve ırkçı partiler ve onların kurduğu iktidarlar olmuştur. Macaristan’da Macar Yurttaş Birliği Partisi (Fidesz), Polonya’da Hak ve Adalet Partisi (PiS), Avusturya’da Avusturya Özgürlükçü Partisi (FPÖ) iktidarlarının demokrasiye karşı anayasal demokrasinin araçlarını kullanarak otoriter yapılar oluşturmuşlardır. Türkiye’nin anayasa tarihi askeri darbelerin uygulamaları ile şekillenen "anayasa yapma” pratiğinden yoksun kalmanın olumsuzlukları ile doludur. Askeri darbeler sonucunda iki farklı toplum projesi öngörerek hazırlanan 1961 ve 1982 Anayasaları "yeni bir düzen” kurmak üzere yürürlüğe konulmuştur. 2017 yılında yapılan anayasa değişikliği, askeri darbelerle Türk anayasa hukukunda yeni bir anayasal-siyasi düzen oluşturma geleneğini bozmuştur. 1982 Anayasasında yapılan bu değişiklik ile getirilen "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”nde stratejik anayasal kurumların yapı ve işlevleri "dönüştürülerek” yetkilerin tekil bir makam ve onu temsil eden aktör elinde toplanması sağlanmıştır. Bu makalede, popülizmin egemenliğinde ortaya çıkan darbeci geleneğin anayasacılık popülizmine dönüşerek ürettiği "suistimalci anayasa” uygulamaları ile otoriterleşme sorunları küresel bağlamı ve Türkiye ölçeğinde irdelenmektedir.Keywords : Popülizm, Anayasa, Askeri Darbe, Suistimalci Anayasacılık, Otoriterleşme