HALK İNANÇLARININ İŞLEVLERİ VE DÜŞÜNSEL TEMELLERİ

Authors : Ali Abdurrezzak

Pages : 155-168

Doi:10.31455/asya.1011387

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :İnanç; toplumların kültürel, sosyal, psikolojik açıdan tepkilerini ve yapılarını şekillendiren bir işleve sahiptir. Özellikle insanı doğrudan ilgilendiren ve hayatını idame ettirmek için ihtiyaç duyduğu doğayı canlı bir yapı olarak gören insanoğlunun, kendi kurallarını tabiatın sunduklarına göre ilişkilendirmesi iyi ve kötü ruhların var olduğu inancını da beraberinde getirmiştir. Genel itibariyle kara iye olarak tabir edilen kötü ruhların insan zihninde nasıl tasavvur edildiği, sosyal hayatı nasıl şekillendirdiği, bu kötü ruhlardan korunma ve kaçınma ritüellerini meydana getiren bilinç yapısı zihinleri meşgul etmektedir. İstenmeyen davranışlar, kabul görmeyen sözler ve hareketlerin yanında olumlu etkilere sahip söz ve davranışlar toplumların günlük hayatlarında bir tür yazısız kuralların oluşmasını sağlamıştır. Sağlıklı, huzurlu, bereketli bir hayat düzeni için belli başlı tabuların oluşmasıyla yapılması ve uzak durulması gereken davranış kalıpları şekillenmiş ve benimsenmiştir. Kötü ruhlardan korunmanın yanında kötü ruhun sebep olduğu olumsuz etkilerden de kurtulma amaçlı uygulamalar davranışları kutlu bir hâle dönüştürmüş ve ritüel hâline gelmiştir. Halk inançlarının temelinde özellikle korkunun yer aldığı ve bu duygu ile korunup geçmişten günümüze taşındığı her toplumda ortak işlevler etrafında şekillendiği görülmektedir. Bu çalışmada halk inançlarının psikososyal, sosyokültürel, sosyoekonomik, sembolik ve ritüel işlevleri ve bu işlevler içerisinde farklı kültürlere ait geleneksel inançlardan da örnekler verilerek halk inançlarının düşünsel temelleri disiplinler arası bir bakış ile ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Halk İnancı, İşlev, Ritüel, Kötü Ruh