- Asya Studies
- Issue: 2
- TÜRK SİYASAL HAYATINDA İKTİDARLARIN DİL VE SANAT POLİTİKALARINA BİR ÖRNEK: MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETL...
TÜRK SİYASAL HAYATINDA İKTİDARLARIN DİL VE SANAT POLİTİKALARINA BİR ÖRNEK: MİLLİYETÇİ CEPHE HÜKÜMETLERİ DÖNEMİ
Authors : Fuat Uçar
Pages : 17-25
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2017-12-31
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’de 1970’li yıllar Soğuk Savaş dönemi koşullarının da etkisiyle siyasal ve toplumsal kutuplaşmanın bütün şiddetli yaşandığı bir dönem olmuştur. Özellikle 1975-1977 yılları arasında kurulan Milliyetçi Cephe Hükümetleri (MC)’nin kurulması ile yaşanan bu kutuplaşma resmiyet kazanmıştır. Bu dönemde iktidarların "sağ”, "sol”, "İslâmcı”, "milliyetçi” gibi ideolojik söylemleri ile siyasal ve toplumsal bölünmüşlük, ayrıca gündelik hayata da yansımıştır. Bu yıllarda kültür-sanat gündemi, "ulusal/milli kültür”, "sanatta ulusallık/evrensellik” ve "sosyalist/devrimci sanat anlayışı” vb. tartışmalar ile dil politikaları da bu gelişmelerinden etkilenmiştir. Bu açıdan MC Hükümetleri döneminde "milli” kavramı, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nin "ulusal” kavramının dışında algılanmış ve bu durum MC iktidarının kültür, dil ve sanat politikalarına da bir karşıtlık olarak yansımıştır. MC Hükümetleri döneminde siyasi ve ideolojik nedenlere dayalı olarak iktidarı oluşturan koalisyon partilerinin görüşlerine göre DP ve AP çizgisinin gelenekçi kanattan etkilenen dil politikaları benimsenmiştir. Bu açıdan MC Hükümeti’nin 1975’te işbaşına gelmesiyle birlikte modernistlerin dili özleştirme çabalarına karşı millileşme ve milli kültüre yönelik milliyetçilik politikaları önem kazanmıştır. Böylece bu dönemde gelenekçi akımların etkisiyle milli eğitim müfredatı etkilenmiş ve öz Türkçe kelimelerden arındırılmış kitaplar okullar için basılmıştır. Önceki sağ parti iktidarları döneminde olduğu gibi, MC Hükümetleri döneminde yayınlanan genelgeler ve verilen demeçler ile yeni türetilen öz Türkçe ve "milli dille uyumsuz” kelimelerden kaçınmaya yönelik genelgeler yayınlanmıştır. Yine bu dönemde yaşanan kutuplaşma, iktidarın dil politikalarını etkilemesinin yanında toplumda sanat ve sanatçı camiasına da nüfuz etmiştir. Bu çalışma ile MC Hükümeti’nin kültürel politikalarının bir parçasını oluşturan "millileşme” ekseni çerçevesinde oluşturulan dil ve sanat politikalarının günümüze olan etkilerinin incelemesi amaçlanmıştır.Keywords : Milliyetçilik, Dil, Sanat, Politika