- Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 10 Issue: 3
- LİNEER KENTLERDE PLAN KARARLARI İLE DEĞİŞEN KENT MAKROFORMU VE PARMAK İZLERİ: KASTAMONU ÖRNEĞİ...
LİNEER KENTLERDE PLAN KARARLARI İLE DEĞİŞEN KENT MAKROFORMU VE PARMAK İZLERİ: KASTAMONU ÖRNEĞİ
Authors : Öznur Işinkaralar
Pages : 414-433
View : 18 | Download : 36
Publication Date : 2023-08-01
Article Type : Research Article
Abstract :Kentler, canlı organizmalara benzer şekilde pek çok dinamiğin etkisiyle zamansal süreçte oluşum ve dönüşüm yaşarlar. Bu süreçte kent formu, tarihsel geçmişten beslenerek doğal ve kültürel eşiklerin etkisiyle biçimlenir. Kent formunun oluşmasında yerleşimin deniz, göl gibi su yüzeyleri ile orman, tarım arazisi gibi yerleşime uygun olmayan arazi örtüsüne göre konumu, arazinin eğim durumu gibi coğrafi yapı özellikleri belirleyici unsurlardır. Coğrafyadan kaynaklanan unsurların görece kısıtlı olduğu kentlerde ise, genellikle yerleşimlerin sınırlarıyla oluşan makroformun oluşmasında geleneksel merkezin bulunduğu alan ve mülkiyet durumu ile plan kararları sonucu oluşan ulaşım sisteminin, yapı adası ve yoğunluk kararlarının etkili olduğu görülmektedir. Kent makroformu, kent sınırlarında bulunan doğal yapı ile doğrudan ilişkilidir. Ancak aynı zamanda kentin makroformu, kent sınırları içerisinde yaşayan toplumun kamusal alanlara erişebilirliği ve aktivite merkezleriyle kurduğu sosyal ilişkiyi de etkilemektedir. Bu bağlamda, kentin mekânsal karakterini yansıtan makroform, fiziksel ve sosyal açıdan kent yaşamını etkileyen kritik bir olgudur. Bu çalışmada, topografyanın etkisiyle lineer bir kent modeline sahip olan Kastamonu kentinde planlama süreci ele alınarak kentin geleneksel merkez ve gelişme alanları dokusunun tarihsel değişim ve gelişimi araştırılmıştır. Kentte plan kararlarının geleneksel ve modern doku üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir. Değişimin yoğun olarak görüldüğü gelişme bölgeleri ele alınarak kentin planlama sürecindeki büyük yatırımlar ve büyüme yönleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, lineer yapıda gelişen bir kentte kuzey-güney yönlü gelişmelerin kent merkezinde oluşturduğu yoğunluklara ve kentsel parmak izlerindeki değişime işaret edilmektedir.Keywords : Kentsel büyüme, kent makroformu, kentsel gelişme, sürdürülebilir kent, tarihi kent merkezi, Kastamonu