- Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 4 Issue: 12
- II. ABDÜLHAMİD’İN EGZOTİK BİTKİ MERAKI: HİNDİSTAN VE ENDONEZYA’DAN TEMİN EDİLEN TÜRLER...
II. ABDÜLHAMİD’İN EGZOTİK BİTKİ MERAKI: HİNDİSTAN VE ENDONEZYA’DAN TEMİN EDİLEN TÜRLER
Authors : Diren Çakilci, Emirhan Berberoğlu
Pages : 178-202
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2017-12-01
Article Type : Other
Abstract :Osmanlı Devleti’nde özellikle saraylarda ve başkent İstanbul’da düzenlenen bahçeler, saltanat ailesinin dinlenme ve eğlenme mekanları olmuştur. 1876 yılında tahta geçen Sultan II. Abdülhamid döneminde ise bahçe düzenlemeleri farklı bir boyuta ulaşarak, dünyanın muhtelif coğrafyalarından farklı iklimlere has bitkilerin İstanbul’a getirtilmesiyle botanik ilmi çerçevesinde çalışmalar yapıldığı görülmektedir. Sultan Abdülhamid büyük devletlerin botanik alanındaki üst düzey çalışmalarının benzerlerinin Osmanlı Devleti bünyesinde de yürütülmesi için yoğun çaba sarf etmiştir. Genellikle Yıldız Sarayı bahçe ve seralarında özel alanlar tesis ederek, temin edilen ağaç, çalı ve çiçekli bitki türlerinin yetiştirilmesini sağlamıştır. Bu çalışmada, Sultan II. Abdülhamid döneminde Hindistan ve Endonezya’dan Bombay Mumbai ve Batavya Cakarta şehbenderleri konsolos vasıtasıyla İstanbul’a getirtilen bitki türleri inceleme konusu olacak, Padişahın egzotik bitki merakı üzerine değerlendirmeler yapılacaktır. Bitkilerin İstanbul’a getirtilmesi, birçok ülkenin önemli şehirlerinde görev yapan Osmanlı şehbenderleri vasıtasıyla gerçekleştirilirken, İstanbul’da görevlendirilen uzmanlar da bilgi birikimleriyle yardımcı olmuşlardır. Tropikal olan bu bitki türlerinin İstanbul ikliminde yetiştirilebilmesi ve bitkilerin tanıtılması amacıyla botanik bahçelerinden bahçıvanlar da İstanbul’a gönderilmiştir. Getirtilen bitkiler farklı cinslere ait türlerden oluşmaktadır. Temin edilen 20 kadar palmiye türü ise bilhassa dikkat çekicidir. 1879’da Bombay’dan 28 farklı tür, 1884’te Batavya’dan 69 tür temin edilmiştir. Çalışmada söz konusu bitkilerin güncel isimlerine de yer verilmiştir.Keywords : II. Abdülhamid, Osmanlı Devleti, Botanik, Egzotik, Bitki Coğrafyası.