TÜRKİYE’DE İKİ YÜZEYLİ ALET İÇEREN KÜLTÜRLERİN DAĞILIMI
Authors : Işın Yalçinkaya, Kadriye Özçelik, Metin Kartal, Harun Taşkiran
Pages : 1-38
Doi:10.1501/andl_0000000364
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2009-05-01
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’nin Anadolu yarımadasında iki yüzeyli alet kültürlerinin dağılımı yoğun bir şekilde görülür. Bu yarımada Afrika, Asya ve Avrupa arasındaki coğrafik pozisyon nedeniyle özel bir öneme sahiptir. İki yüzeyli aletler Anadolu’nun tüm bölgelerinde bulunmaktadır. Fakat in sutu buluntular oldukça nadirdir. Kılıç Kökten tarafından Karain Mağarası dolguları içinde birkaç iki yüzeyli alet bulunmuştur. Ayrıca, Orta Anadolu’da Kaletepe Deresi 3 ve Güneydoğu Anadolu’da Şehremuz Tepe, iki yüzeyli aletleri stratigrafik olarak dolguları içinde veren diğer sitlerdir. Şüphesiz Güneydoğu Anadolu, iki yüzeyli aletler açısından en zengin bölgedir. Bu bölgede özellikle Fırat ve Dicle havzalarında yer alan ve iki yüzeyli alet içeren çok sayıda açık hava siti, yapılan sistemli yüzey araştırmalarıyla ortaya konmuştur. Levant koridorunun kuzeyinde yer alan Hatay, iki yüzeyli alet içeren çok sayıda açık hava sitine sahiptir. Gerek bu durum, gerekse Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki iki yüzeyli aletlerin bolluğu, iki yüzeyli alet kültürlerinin, Levant koridorunu takip ederek Hatay’a (Anadolu) ulaşan Homo erectuslar tarafından bu bölgeye getirildiğini göstermektedir. Diğer yandan Avrupa kıtasında yer alan Trakya, iki yüzeyli alet kültürleri göz önünde bulundurulduğunda Anadolu’dan tamamen farklıdır. Trakya’da yontuk çakıl endüstrisi bulunmasına rağmen iki yüzeyliler yoktur. İstanbul Boğazı’nın doğusuna kadar iki yüzeyli aletlerin dağılımı, Trakya hariç Anadolu yarımadasının tamamının Movius çizgisi içinde kalması gerektiğini göstermektedirKeywords : iki yüzeyli, homo erectus, alt paleotilik