- Anasay
- Sayı: 26 - .
- Elçilik Dairesi (Posolskiy Prikaz) Belgelerine Göre Tayşa Ayuka’nın 1673 Tarihli Yemini
Elçilik Dairesi (Posolskiy Prikaz) Belgelerine Göre Tayşa Ayuka’nın 1673 Tarihli Yemini
Authors : Mecnun Yilmaz
Pages : 78-83
Doi:10.33404/anasay.1364786
View : 33 | Download : 54
Publication Date : 2023-11-30
Article Type : Research
Abstract :Çeşitli iç ve dış faktörlerden dolayı İrtiş Nehri’nden İtil Nehri’ne göç etmeye başlayan Tayşa Ho-Urluk’ün liderliğindeki Kalmuk grupları, 1633 yılında Ulu Nogayları mağlup ederek İtil-Yayık Nehirleri arasındaki bölgeye yerleşmişlerdir. Bu olay üzerine Moskova, güney sınırlarını güvence altına almak için Kalmuk tayşalarıyla uzlaşmaya çalışmıştır. Netice itibariyle Kalmuk tayşaları, 1649 yılından itibaren periyodik olarak Moskova çarlarına sadakat ve müttefiklik ilişkileri temelli yeminler etmeye başlamışlar, karşılığında da belirli taleplerde bulunmuşlardır. Bu yeminler arasında, 1673 tarihinde Tayşa Ayuka tarafından Çar Aleksey Mihayloviç’e edilen yemin önemli bir yer tutmaktadır. Yemin sürecinde Tayşa Ayuka, 1671-1673 yıllarına ait ödemelerin yapılması, yemin için düzenlenecek kurultayın düzenlenme yerinde değişiklik yapılması ve Yedisan Nogay Mirzası S. Abdulov’un rehin tutulan oğlunun serbest bırakılması olmak üzere üç talepte bulunmuştur. Bu taleplerden ilki, kısmen kabul edilmesine rağmen diğer iki talep Moskova temsilcileri tarafından reddedilmiştir. Bu çalışmada, 1673 tarihli yemin süreci anlatılacak ve Tayşa Ayuka’nın taleplerinin Moskova temsilcileri tarafından kabul edilmemesinde haklı gerekçelerin olup olmadığına dair yorumlarda bulunulacaktır.Keywords : Ayuka, Astrahan, Aleksey Mihayloviç, Kalmuk Hanlığı