- Anasay
- Issue: 25 - .
- KLİMENT YEFREMOVİÇ VOROŞİLOV’UN GÖZÜNDEN 1939 YILI SSCB ORDUSU: PERSONEL, ASKERİ EĞİTİM VE ASKERİ HA...
KLİMENT YEFREMOVİÇ VOROŞİLOV’UN GÖZÜNDEN 1939 YILI SSCB ORDUSU: PERSONEL, ASKERİ EĞİTİM VE ASKERİ HAVACILIK
Authors : Aykut Can
Pages : 125-140
Doi:10.33404/anasay.1331362
View : 58 | Download : 30
Publication Date : 2023-08-31
Article Type : Research Article
Abstract :Bu makale, Kliment Yefremoviç Voroşilov’un, 10-21 Mart 1939 tarihinde gerçekleştirilen Komünist Parti 18. Kongresi’nde, 1934’ten 1939’a kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) ordusunda yapılan reformlar, ordunun o günkü durumu, askeri havacılığı ve askeri eğitimine dair görüş ve Voroşilov’un 1934-1939 yılları arasına dair mukayeselerini ihtiva eden konuşması; bu konuşmaya dair Türkiye Cumhuriyeti Moskova Büyükelçiliği tarafından yapılmış tafsilatın, Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekaleti ve Erkan-ı Harbiyesi’ne bildirilmesini gösteren arşiv belgesi ile ilgilidir. Çalışmada, arşiv belgesiyle Voroşilov’un kongredeki konuşmasının birbiriyle olan ilişkisi incelenmiştir. Ayrıca Moskova’daki büyükelçiliğin bu konuşmayı Türkiye’ye çok hızlı bir şekilde bildirmesine dikkat çekilmiştir. Konuşmanın ilgili kısımlarının Türkçe’ye tercümesi yapılarak, Voroşilov’un konuşmasının içerisindeki Sovyet askeri havacılığına dair öne çıkan hususlar konuyla ilgilenen araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Bu çalışma aynı zamanda II. Dünya Savaşı öncesi atmosferin Sovyetlerce nasıl göründüğünü de üst düzey bir Sovyet askerinin gözünden ortaya koymaktadır. Arşiv belgesinde Voroşilov’un sadece askeri havacılığa dair bir konuşma yaptığı belirtilse de yapılan incelemede belgede belirtildiğinin aksine Voroşilov’un, sadece havacılık ile kısıtlı bir konuşma yapmadığı; ordu-siyaset ilişkisinden çeşitli diğer konularla beraber özellikle Sovyet ordusunun 1939’daki personel ve teçhizatının sayısı ve niteliği, personelin özlük, sosyal ve mali hakları ile askeri okul ve eğitimlerin 1934’e göre kıyaslamasına kadar geniş kapsamlı bir konuşma yaptığı tespit edilmiştir. Makalenin temel kaynaklarını, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Türk Diplomatik Arşivinde tespit ettiğimiz ve Moskova Büyükelçisi Zekai Apaydın imzalı "Sovyet askerî tayyareciliği hakkında Voroşilof’un nutkunda münderiç malumatı tenvire medar olacak tafsilatı aşağıda arzediyorum” cümlesiyle başlayan 21 Mart 1939 tarihli belge ve Komünist Parti 18. Kongresi’nde yapılmış tüm konuşmaların yayınlandığı, 1939 senesinde Moskova’da, Sovyetlerin yabancı dilde yayın merkezi olan Foreign Languages Publishing House tarafından İngilizce basılan The Land Of Socialism Today and Tomorrow adlı kitap teşkil etmiştirKeywords : Sovyet, Rusya, Askeri, Voroşilov, Havacılık