KAZAK ATASÖZLERİNDE İKTİDAR
Authors : Emre Kundakçi
Pages : 231-273
Doi:10.33404/anasay.1183058
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2022-11-30
Article Type : Research
Abstract :Atasözleri çalışmalarında, onların zihniyeti yansıtma özellikleri ve taşıdıkları sosyolojik içerik konulu çalışmaların sayısı sınırlıdır. Oysaki onu yaratan toplumun hayata bakış açısını gösteren bu kalıp sözler üzerinde yapılan kavram alanı incelemeleri sosyal bilimlerin birçok dalında yapılacak çalışmaya ışık tutabilir. 16. yüzyılın ilk yarısında, Kasım Han\'ın ölümünden sonra Kazaklar üç jüze ayrıldılar. Bu yapıda han ailesinin değişebilir olması, han olacak kişinin halkın desteğini alarak yönetme niteliklerini kanıtlamak zorunda oluşu, beylerin ve toplumun önde gelenlerinin hanın seçiminde söz sahibi olması yöneticileri eleştiriye açık hâle getirirken topluma yöneticilerini eleştirme pratiği kazandırmıştır. Bu nedenle Kazak atasözleri toplumun iktidara bakış açısının incelenmesi için uygun bir dil malzemesidir. Bu makalede, zihinsel kodları yansıtan atasözleri iktidarın gücünü olumlayan, doğallaştıran, eleştiren veya eşitsizliklere dair bulanıklaştırılmış yargılar içeren dil ürünleri midir sorusuna cevap aranacaktır. İktidara bakış; menşei, mahiyeti ve muhatabı bağlamında ele alınacaktır.Keywords : Kazakça, atasözü, maqal, mätel, eleştiri, tahakküm, iktidar