VENEDİKLİ BİR İHTİDANIN İNTİKAMI: GİROLAMO GALOPPO VE SON İSTİHKÂM
Authors : Muhittin Kul
Pages : 47-74
Doi:10.33404/anasay.1109601
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-05-31
Article Type : Research
Abstract :1683 Viyana muhasarası sonrası hızlı bir geri çekilme yaşayan Osmanlı Devleti, çekilmenin yavaşlatılabilmesi için hızlı, maliyeti düşük fakat bir o kadar da işlevsel kale inşalarına yönelmiştir. Bu türden kalelere iyi bir örnek olarak inşa edilen Karababa Kalesi, ünlü Venedikli Komutan Francesco Morosini’nin durdurulabildiği son istihkam olarak öne çıkmaktadır. Kale, inşa ediliş amacıyla hem Ağrıboz Kalesini hem de Boğaz geçişini korumakla görevlendirilmiş, bu görevi de layıkıyla yerine getirmiştir. Kalenin inşa sürecinde ise Osmanlıya iltica ederek Müslüman olan Venedik askeri Girolamo Galoppo’nun ya da namı diğer Frenk Mehmed’in adı öne çıkmaktadır. Galoppo'nun, kaynaklarda ifade edildiği haliyle, yediği bir tokattan dolayı inşasında yer aldığı Karababa Kalesi, onun intikamının da aracı olacaktır. Yapılan bu çalışma birkaç yönden önem taşımaktadır. Öncelikle amaçlanan, Viyana Muhasarası sonrası yaşanan geri çekilmenin son durağı olan Ağrıboz’da muhasaranın başarısız olmasında önemli bir etkiye sahip olan Karababa Kalesinin, kim tarafından, ne zaman ve hangi amaçla inşa edildiğini açıklığa kavuşturmaktır. Bunun yanında Osmanlıya iltica eden unsurların Osmanlının pragmatist anlayışıyla doğru orantılı olarak, nasıl kullanıldığı, nelere etki edebildiklerine de katkı sunmaktır. Son olarak ise oldukça hızlı bir şekilde yapılan Ağrıboz’un bu son istihkamının devrin en önemli deniz güçlerinden olan kutsal ittifak donanması ve komutan Francesco Morosini’den alınacak intikamın bir aracı haline dönüşümünü ortaya koymaktır.Keywords : Venedik, Girolamo Galoppo, İhtida, Karababa Kalesi, Mimar