- Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi
- Vol: 4 Issue: 1
- Meme Kanserli Kadınlarda Radyoterapi Öncesi, Sırası ve Sonrası Deneyimlenen Semptomların ve Yaşam Ka...
Meme Kanserli Kadınlarda Radyoterapi Öncesi, Sırası ve Sonrası Deneyimlenen Semptomların ve Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi
Authors : Özgül Karayurt, Figen Erol Ursavaş, Saadet Çömez, Özlem Bilik, Zümre Arican Alicikuş, Nebahat Ertuğrul
Pages : 21-29
View : 15 | Download : 3
Publication Date : 2021-01-29
Article Type : Research
Abstract :Radyoterapi (RT) sürecinde semptomların belirlenmesi hemşirelerin hastaların gereksinimlerini karşılamak için önceliklerinin saptanmasınave hemşirelik girişimlerinin planlanmasına katkı sağlayarak yaşam kalitesini arttırmaktadır. Araştırmanın amacı, meme kanseri nedeniyle RTuygulanan kadın hastalarda RT öncesi, sırası ve sonrasında görülen semptomları tanımlamak ve yaşam kalitesini incelemektir. Tanımlayıcı,longitidunal ve prospektif tipte olan araştırmanın örneklemini Şubat 2013-Ekim 2014 tarihleri arasında örneklem ölçütlerini karşılayan 57 hastaoluşturmuştur. Araştırmanın verileri İzmir ilinde bir üniversite hastanesinin radyasyon onkolojisi polikliniğinde RT öncesi, sırası ve sonrasındatoplanmıştır. Veriler, hasta bilgi formu, Karnofsky Performans Durumu Ölçeği, Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği ve Çok Boyutlu YaşamKalitesi Ölçeği kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Veriler, sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ve Friedman testi ileanaliz edilmiştir. Çalışmada hastaların RT sürecinde en sık ve en şiddetli yaşadıkları ilk iki semptomun halsizlik/enerji kaybı ve terleme olduğusaptanmıştır. Hastalara en çok rahatsızlık veren semptomun ise RT öncesi, sırası ve sonrasında terleme olduğu belirlenmiştir. Çalışmadahastaların yaşam kalitesi ölçeğinin genel fiziksel iyilik (p=.049) ve beslenme (p=.024) alt boyutlarında RT öncesi, sırası ve sonrası arasındaistatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<.05), puan ortalamalarının RT sonrasında yükseldiği saptanmıştır. Bu araştırmada RT öncesi,sırası ve sonrasında en yaygın görülen semptomların, halsizlik/enerji kaybı, terleme ve deri değişiklikleri olduğu görülmüştür. Hastalarınyaşam kalitesinin RT öncesi, sırası ve sonrasında fiziksel iyilik ve beslenme alt boyutlarında farklılık gösterdiği saptanmıştır. Fiziksel iyilikve beslenme alt boyutlarında RT sonrasında puan ortalamalarının daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu çalışmadan elde edilen veriler RTtedavisinin neden olduğu semptomlar hakkında farkındalığın arttırılmasını sağlayarak, belirli bakım hedeflerinin geliştirilmesine ve yaşamkalitesinin arttırılmasına katkı sağlayabilir.Keywords : Meme kanseri, Radyoterapi, Semptom, Yaşam kalitesi