- Akdeniz Sanat
- Vol: 13 21. Uluslararası Ortaçağı ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştımaları Sempozyumu Bildirileri
- Alara’da Son Yıllarda Ortaya Çıkarılan Bir Yapı Kalıntısı Üzerine Gözlemler
Alara’da Son Yıllarda Ortaya Çıkarılan Bir Yapı Kalıntısı Üzerine Gözlemler
Authors : Murat Karademir
Pages : 563-570
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-10-01
Article Type : Research
Abstract :Alara, Alanya’nın 38 km. batısında, sahilden yaklaşık olarak 9 km. içeriye doğru kıvrım yapan bir yolun sonundadır. Bölge, oldukça dar ve derin bir vadi içinde kıvrımlar yaparak akan Alara Çayı’nın kenarında kurulmuştur. Bu çayın kenarında yükselen sarp kayalıklar ve dik bir tepeden meydana gelmiş olan Alara Kalesi, bölgeye hakim konumdadır. Yerleşme, kale ve çevresinde yoğunlaşmıştır. Kalenin dibinden geçen Alara Çayı, iki tarafı ormanlık alanla kaplı yüksek dağların arasından çıkmakta ve denize kadar uzanan vadi içinde devam ederek denizde son bulmaktadır. Yerleşmenin tarihi topografyasını Alara Çayı belirlemektedir. Bölge, konumu itibariyle Anadolu’nun kuzeyden güneye inen yolları üzerinde stratejik bir öneme sahiptir. Roma, Bizans, Klikya Ermeni Krallığı, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kullanılan kale, zaman içinde küçük bir yerleşmeye dönüşmüş olsa da asıl dönemini Ortaçağ’da 13. yüzyılda Türklerin eline geçmesinden sonra yaşamıştır. Alara Kalesi, Selçukluların eline geçtikten sonra ismini korumuştur. Fetihten sonra oldukça harap bir halde olan kalenin surları onarılarak adeta yeni baştan inşa edilmiştir. Kale ve çevresinin fethedilmesiyle birlikte bölgenin güvenliği sağlandıktan sonra Sultan I. Alâeddin Keykubad tarafından kalenin karşısına, yolun dönemeç yaptığı yere küçük kale görünümündeki Alara Han inşa edilmiştir. Ayrıca hanın karşısında, Alara Çayı’nın üzerinde günümüzde yeri dahi zor bulunan yıkık bir köprü kalıntısının izleri bulunmaktadır. Kale çevresinde ayrıca başka bir köprü yapısı, iç kale hamamı ve ticari işlevli mekanlar da (Demirci Atölyesi) bulunmaktadır. Alara’da son yıllarda Arkeolojik kazısı yapılarak tanımlanan belirli yapı izleri de bulunmaktadır. Bunlardan en dikkat çekeni dış kale surları içinde kalan ve makalemizin de ana konusu oluşturan yapı kalıntısıdır. Günümüzde sadece kuzey ve doğu duvarı kısmen ayakta olan yapı kalıntısı ile ilgili gerçekleştirilen arkeolojik kazı çalışmaları neticesinde temel seviyesi güney duvarının merkezinde mihrap olduğu düşünülen bir niş ortaya çıkarılmıştır. Bu makalede Alara Çay’ına yakın bir yerde bulunan ve gerek yapılan kazılar çerçevesinde gerekse bölge halkının verdiği bilgiler neticesinde mescid olduğu düşünülen yapının genel bir değerlendirmesi yapılacaktır. Bu değerlendirme çerçevesinde yapının plan özellikleri, işlevi ve bugünkü durumu hakkında bilgi verilecektir.Keywords : Alara, Ortaçağ, Kale, Selçuklular, Mescid