AHLÂKTA DUYGULARIN YERİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME
Authors : Sebile Başok Diş
Pages : 186-203
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2017-12-14
Article Type : Research
Abstract :İnsana dair yapılan tanımlarda sürekli olarak onun akıl sahibi olma ve düşünebilme özellikleri vurgulanmaktadır. Ancak insan yalnızca rasyonel bir varlık değildir, o aynı zamanda duyguları da olan, hisseden bir varlıktır. Sahip olduğumuz bu duygular bize hem yaşadığımızı duyumsatırlar hem de diğer insanlarla ve nesnelerle ilişkilerimizde belirleyici bir rol oynarlar. Bu gerçeğe rağmen ideal insan tasvirlerinde akıl mutlaklaştırılırken, duygularımızın hayatımızdaki yeri ve önemi hafife alınmakta veya görmezden gelinmektedir. Bu tavır, insanı bütüncül bir şekilde ele almadığı için kusurlu bir yaklaşımdır. Sevgi, merhamet, sevinç, üzüntü, keder, minnet, öfke gibi duyguların yaşanmadığı bir hayat hemen herkes tarafından zenginlik ve canlılıktan yoksun olarak görülebilir. Buna rağmen özellikle bazı filozoflar tarafından insanlardan irrasyonel saydıkları duygularını bastırmaları istenmektedir. Özellikle ahlâk alanında kendisini duyuran bu talep, ahlâkîliği duyguların hiçbir etkide bulunmadığı eylemlere indirgemektedir. Bu çalışmada bir taraftan neden duygulara olumsuz bir şekilde yaklaşıldığı sorusuna yanıt aranırken, diğer taraftan duyguların insan hayatındaki ve ahlâkındaki yerine ilişkin bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.Keywords : Ahlâk, duygu, akıl, irrasyonellik, ahlâkîlik.