TÜRK MÜZİĞİ ÜRETİM SÜREÇLERİNDE METİNLERARASI-MÜZİKLERARASI İLİŞKİLER
Authors : Beste Esen Biçer
Pages : 129-137
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :20. yüzyıl, insanoğlu için dünyayı farklı biçimlerde algılayıp anlamaya çalışan bir dönemi nitelemektedir. Tanımında kesinlik ve sınırlılıkların olmadığı bilinen Postmodernizm de bu sürecin önemli bir temsili olarak karşımıza çıkmaktadır. Postmodernizm, diğer dönemlerden farklı olarak absürd eğilimlerin olduğu, sınırlılıkların aşıldığı, her şeyin iç içe geçtiği, melezleşmenin ön planda tutulduğu, geleneğe bugünün ifadeleri ile bakabilen anlayışlara sahiptir. Bu anlayışlar bir çok alanı etkisi altına alarak yeni kuramların oluşumuna ve gelişimine katkıda bulunmuştur. Postmodernizm mimari, felsefe, sanat vd. gibi birçok alanda yer bulurken, beraberinde edebiyat alanında yeni bir çözümleme yöntemi olan Metinlerarasılık kuramını geliştirmiştir. Bir metinin bir diğeri ile ilişkilerini inceleyen bu kavram zamanla sanat alanlarını etkileyerek, müzikte de "Müziklerarasılık” adı ile nitelendirilmiştir. Müziklerarasılık da aynı müzik türü ya da farklı müzikler arasındaki ilişkiler, aynı zamanda Metinlerarası yöntemler olan alıntı, öykünme, yeniden yorumlama vd. kullanımlar ile gerçekleşmektedir. Söz konusu bu kullanımlar çalışmanın ana konusunu oluşturan Türk müziğinde de farklı isimler benzer içeriklerle yer bulmuştur. Türk müziği üretim süreçlerinde Metinlerarası Müziklerararsı ilişkiler isimli bu çalışmada Postmodern çözümleme tekniklerinden biri olan Metinlerarası/Müziklerarası ilişkilerin Türk müziği üretim süreçlerine etkisi sorgulanmıştır. Bu bağlamda 17.-18. ve 19. yüzyıllardaki Türk müziğindeki besteleme ve icra pratikleri değerlendirilmiştir. 17.ve 18. yüzyılda geleneğin kaidelerine uygun olarak, kendi içerisinde nazireler ile gerçekleşen müziklerarası ilişkilerin 19. yüzyılda çoğunlukla batılı anlayışlarla değiştiği gözlenmiştir. Bu yüzyılda Türk Müziğinde üretim süreçlerinde icra ve bestecilik alanlarında Alıntı, Öykünme- Model Alma, Yeniden Yorumlama yöntemleri ile bu günkü içeriği ile örtüşen Metinlerarası- Müziklerarası ilişkilerin geliştiği tespit edilmiştir.Keywords : Nazire, Metinlerarasılık, Müziklerarasılık, Türk müziği, alıntı