- Akademik Hassasiyetler
- Vol: 7 Issue: 14
- MERKANTALİZM VE SANAYİ DEVRİMİ SÜRECİNDE OSMANLI DEVLETİ’NİN KONUMU
MERKANTALİZM VE SANAYİ DEVRİMİ SÜRECİNDE OSMANLI DEVLETİ’NİN KONUMU
Authors : Ramazan Izol, Murat Cingöz
Pages : 379-398
View : 5 | Download : 1
Publication Date : 2020-12-22
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada; yüzyıllar boyunca ayakta kalmış olan Osmanlı Devleti’nin Merkantalizm ve Sanayi Devrimi karşısındaki konumu tartışılmıştır. Çalışmada öncelikle Avrupa’da bir döneme damgasını vurmuş önemli bir iktisadî doktrin olan merkantalizmin gelişimine yer verilmiştir. Bu bağlamda dış ticaret fazlası vererek altın ve gümüş gibi kıymetli maden rezervlerini arttırmaya yönelik bir politika anlayışı olarak Merkantalizm’in, Avrupalı devletlerin ticarete dayalı bir milli ekonomi hâline geldikleri süreçteki en önemli basamaklardan biri olduğu ortaya koyulmuştur. Akabinde ise Merkantalizm çağında ve sonrasında Osmanlı Devleti’nin ekonomik yapısı incelenmiştir. Bu anlamda Osmanlı ekonomisinin bu dönemde üç temel sacayağının olduğu görülmüştür. Bunlar iaşe(provizyonizm), gelenekçilik ve fiskalizmdir. İaşe piyasada bol miktarda mal bulunmasını ifade ederken, gelenekçilik Osmanlı Devleti’nin ekonomisinde ideal düzeni ve statükoyu koruma güdüsüdür. Fiskalizm ise kişilerden ziyade devlet hazinesinin zenginleşmesini amaçlamaktadır. Osmanlı Devleti’nin üç ilkesi çerçevesinde Merkantalizm’in zıddı sayılabilecek politikalar güttüğü ve bu bağlamda mal bolluğunu önemseyen, ithalatı teşvik edici ve ihracatı kısıtlayıcı bir tutum takındığı anlaşılmıştır. Çalışmada bu durumun nedenleri ve sonuçlarına dair değerlendirmelere yer verilmiştir. Son olarak ise Sanayi Devrimi’nin Osmanlı Devleti’ne etkileri ele alınmıştır.Keywords : Merkantalizm, Osmanlı Devleti, Avrupalı Devletler, Ticarî Devlet