- Turkish Special Education Journal: International
- Cilt: 5 Sayı: 1
- ÖZEL EĞİTİME İHTİYACI OLAN İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN AĞAÇ KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI...
ÖZEL EĞİTİME İHTİYACI OLAN İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN AĞAÇ KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Authors : Ayşe Erkaya
Pages : 42-58
View : 176 | Download : 167
Publication Date : 2023-12-16
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırmanın amacı, özel eğitime ihtiyacı olan ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin ağaç kavramına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla öğrencilerden "Olabilseydim eğer, ………………………… ağacı olurdum; çünkü…………………..” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Çalışma, 2022 yılında Türkiye’de yedi bölgeyi kapsayacak şekilde farklı alanlarda yetersizliği bulunan 117 öğrenci ve özel yetenekli 111 öğrenci olmak üzere kaynaştırma/ bütünleştirme yoluyla eğitim gören toplam 228 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme yoluyla katılımcıların belirlendiği çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) ile desenlenmiştir. Yapılan içerik analizi sonucunda çocukların kendilerini ağaçların hangi yönleriyle özdeşleştirdikleri, ağaç kavramını hangi metaforlarla ifade ettikleri tespit edilmiştir. Metafor ifadeleri esas alınarak metaforların ortaya koydukları bakış açıları ve ortak özelliklerine göre metaforlar temalaştırılmıştır. Ağaca ilişkin metaforlar "Beş duyuyla algılanan ağaçlar”, "Eşsiz faydalarıyla ağaçlar”, "Oyun aracı olarak ağaçlar”, "Masal, efsane ve hikâyelerde ağaçlar”, "Uyandırdığı çağrışım ve simgelerle ağaçlar” ve "Hayalî ağaçlar” olmak üzere altı kavramsal kategoride toplanmıştır. Farklı alanlarda yetersizliği bulunan öğrencilerin metaforlarında daha çok somut yönleriyle ağacı kavramsallaştırdığı; özel yetenekli öğrencilerin ise daha yaratıcı ve soyut düşünerek ağaçları kendileriyle ilişkilendirdikleri görülmüştür. Ayrıca özel eğitime ihtiyacı olan ilkokul öğrencilerinin metaforik algıları, onların ağaçlara ve doğaya olan farklı tutum ve bakış açılarına yönelik göstergeler sunmaktadır.Keywords : Ağaç, doğa eğitimi, özel eğitim, metafor, olgubilim.