- Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
- Vol: 17 Issue: 2 - Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
- YAŞLILARIN SAĞLIK DURUMLARI İLE KIRILGANLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAŞAM KALİTESİ İLE İLİ...
YAŞLILARIN SAĞLIK DURUMLARI İLE KIRILGANLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAŞAM KALİTESİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
Authors : Sabahat ARABACI, Sibel TUNÇ KARAMAN, Okcan BASAT
Pages : 324-332
Doi:10.21763/tjfmpc.1222425
View : 33 | Download : 51
Publication Date : 2023-06-20
Article Type : Research Article
Abstract :Giriş: Bu çalışmada yaşlı bireylerin genel sağlık durumları ile kırılganlık düzeylerinin değerlendirilmesi ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi amaçlandı. Bu sayede kapsamlı geriatrik değerlendirme (KGD) ihtiyacı olan kişilerin belirlenip ilgili merkezlere yönlendirilmesi planlandı. Yöntem: Bu kesitsel çalışma üçüncü basamak bir hastanenin aile hekimliği polikliniğine Ekim-Aralık 2021 tarihleri arasında başvuran 65 yaş ve üzeri kişilerden dahil etme kriterlerini karşılayanlar ile gerçekleştirildi. Verileri elde etmede Hasta Bilgi Formu, G8-Geriatrik Tarama Ölçeği (G8-GTÖ), Edmonton Kırılganlık Ölçeği (EKÖ) ve Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Form (YYK-KF) kullanıldı. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 145 kişinin yaş ortalaması 72,74±7,01 (min:65-maks:97) yıl idi. Ölçeklerden alınan ortalama puanlar G8-GTÖ için 13,44±2,43 iken; EKÖ için 6,11±3,13 ve YYK-KF için 47,06±5,63 idi. Katılımcıların %43,4’ü (n=63) EKÖ’ye göre herhangi bir düzeyde kırılgan idi, %59,3’ünün (n=86) G8-GTÖ puanı ≤14 idi. G8-GTÖ ile EKÖ puanları arasında ters yönlü, YYK-KF puanı arasında pozitif yönlü, YYK-KF ile EKÖ puanları arasında ise ters yönlü anlamlı ilişki bulundu (hepsi için p:0,001). Son 1 yılda düşme ve hastanede yatış öyküsü olanların G8-GTÖ ve YYK-KF puanları daha düşük iken EKÖ puanları ise daha yüksekti (G8-GTÖ için; p:0,001 ve p:0,001, YYK-KF için; p:0,014 ve p:0,030, EKÖ için; p:0,001 ve p:0,001). Kronik hastalığı olanların EKÖ puanları daha yüksekti (p:0,043). Sonuç: Çalışmamıza göre; yaşlı bireylerin %43,4’ü herhangi bir düzeyde kırılgan olup, genel sağlık durumları ve yaşam kaliteleri orta düzeyde idi. Yarısından fazlasında KGD ihtiyacı vardı. Genel sağlık durumu iyileştikçe kırılganlık azalmakta, yaşam kalitesi ise iyileşmekte idi. Düşme ve hastaneye yatış öyküsü yaşlı bireyleri olumsuz etkileyen ve KGD ihtiyacını artıran faktörlerdi. Yaşlı bireylerle ilk temas noktası olan aile hekimleri tarafından tüm yaşlı bireylerin KGD ihtiyacı belirlenmeli ve gerekli girişimler planlanmalıdır.Keywords : Kırılganlık, Kapsamlı Geriatrik Değerlendirme, Yaşam Kalitesi, Yaşlılık.