- Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
- Vol: 16 Issue: 2
- Comparision of Illness Perceptions of Individuals With and Without Colorectal Cancer in Their First-...
Comparision of Illness Perceptions of Individuals With and Without Colorectal Cancer in Their First-Degree Relatives
Authors : Hande BÖLÜKBAŞI, Pınar DÖNER GÜNER
Pages : 385-393
Doi:10.21763/tjfmpc.1054287
View : 12 | Download : 2
Publication Date : 2022-06-20
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Kolorektal kanser (KRK) tanılı hastaların yakınlarının ve yakınında kolorektal kanser tanısı olmayan hastaların kanserden korunmaya yönelik bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, Mustafa Kemal Üniversitesi Hastanesi Onkoloji Polikliniği’ne başvuran KRK hasta yakınları ile Aile Hekimliği Polikliniği’ne başvuran ailesinde KRK olmayan hastalar ile yapıldı. Veri toplamada, araştırmaya katılan bireylerin kişisel özelliklerini belirlemeye yönelik araştırmacı tarafından hazırlanan anket ve sağlık inançlarını belirlemeye yönelik 'Kolorektal Kanserden Korunmaya Yönelik Sağlık İnanç Modeli Ölçeği' kullanılmıştır. Bulgular: 120 katılımcının yaş ortalaması 36,59±12,7 yıl, %55,8’i (n=67) kadın, %65,8’i(n=79) evli olup %69,2’si (n=83) kentte yaşamaktadır. Bilgisizlik (%38,3) en sık bildirilen tarama yaptırmama nedeniydi. Kontrol grubunun güven yarar algısı puan ortalaması vaka grubunun puan ortalamasından anlamlı olarak yüksek saptandı (p=0,018). Sonuçlar: Çalışmamızda birinci derece yakınlarında KRK olanların güven yarar algısı ailesinde KRK olmayanlara göre daha düşük bulunmuştur. KRK taraması ile erken tanı konabileceği bilgisi ise birinci derece yakınlarında KRK olanlarda yüksek olması beklenirken gruplar arasında farklılık bulunamamıştır. Bu durum kolorektal kanser taraması için danışmanlık verilirken bireye yönelik risklerin değerlendirilmesi ve eğitimlerin güncellenmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır.Keywords : bilgi, tutum, davranış, sağlık inanç modeli, kolorektal kanser, kanser erken teşhisi