- Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care
- Vol: 14 Issue: 2
- Evde Sağlık Hizmeti Alan Hastaların Bakım Verenlerinde Bakım Yükü
Evde Sağlık Hizmeti Alan Hastaların Bakım Verenlerinde Bakım Yükü
Authors : Tanyel DAĞDEVİREN, Nevgül DEMİR, Didem ADAHAN, Murat DAĞDEVİREN, Oğuz TEKİN
Pages : 186-195
Doi:10.21763/tjfmpc.730172
View : 11 | Download : 2
Publication Date : 2020-01-20
Article Type : Research
Abstract :Giriş: Bu çalışma Evde Sağlık Hizmeti (ESH) alan hastalara bakım verenlerin bakım yükünü ve etkileyen faktörleri değerlendirmeyi amaçlamıştır. Yöntem: Kesitsel tipteki çalışmaya evde sağlık hizmeti alan hastaların bakım hizmeti verenleri dahil edilmiştir. Bakım verenlerin bakım yükünü değerlendirmek amacıyla Zarit Bakım Yükü Ölçeği (ZBYÖ), bakım yüküne etki eden değişkenleri belirlemek amacıyla veri toplama formu kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya ESH’den faydalanan 80 hastaya primer bakım verenler dâhil edilmiştir. Bakım verenlerin ZBYÖ puan ortalaması 38,4 olarak belirlenirken, bunların %43,8’inin ZBYÖ puanının yüksek, %2,5’inin ise çok yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bakım yükü yüksek olanların %74,3’ü, baktıkları hastalara bakacak başka kimsenin bulunmamasından dolayı bakım verdiklerini belirtmiştir. Bakım verenlerin bakım yükü düzeyleri ile tükenmişlik, güçsüzlük-çaresizlik hissetme ve hastayla iletişim kurma sıkıntısı yaşama durumları arasında anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0,001). Bakım yükü çok yüksek olanların tamamının anti-depresan kullandığı ve kendisini tükenmiş hissettiği tespit edilmiştir. Bakım verenlerin depresyon ve uyku ilacı kullanma durumları ve uyku kaliteleriyle bakım yükü düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu ortaya konmuştur (p<0,05). Sonuç: Bakım verenlerin çoğunun bakım yükü düzeyi yüksek olarak saptanmış olup bu kişilerin tükenmişlik ve güçsüzlük-çaresizlik hissettiği, ayrıca bakımla ilgili eğitim-danışmanlık ve yardım gereksinimi duyduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar ışığında, ESH kapsamının, bakım verenlerin çeşitli gereksinim ve taleplerini de göz önünde bulunduracak şekilde genişletilmesinin ve bakım verenlere özellikle psikolojik ve sosyal destek alanlarında yardımcı olunmasının, bakım yükünün hafifletilmesi açısından faydalı olabileceği düşünülmektedir.Keywords : bakım veren, bakım yükü, evde bakım