- Research in Agricultural Sciences
- Vol: 50 Issue: 2
- Zeolitin Farklı Tekstür Sınıfındaki Toprakların Fiziksel Özellikleri Üzerine Etkileri
Zeolitin Farklı Tekstür Sınıfındaki Toprakların Fiziksel Özellikleri Üzerine Etkileri
Authors : Ekrem Lütfi Aksakal, Yeliz Budak
Pages : 174-186
Doi:10.17097/ataunizfd.480777
View : 15 | Download : 2
Publication Date : 2019-05-28
Article Type : Research
Abstract :Toprağın fiziksel özelliklerinin geliştirilmesi için pek çok organik ve inorganik toprak düzenleyici kullanılmasına rağmen zeolitin toprak fiziksel özellikleri üzerine etkilerini ortaya koyan araştırmalar çok sınırlıdır. Bu çalışma, kil (toprak I), tın (toprak II) ve kumlu tın (toprak III) tekstür sınıfındaki toprakların bazı fiziksel özellikleri üzerine zeolit (klinoptilolit) uygulamalarının etkilerini ortaya koymak amacıyla laboratuvar şartlarında yürütülmüştür. Zeolit uygulamaları ortalama ağırlıklı çap değerlerini toprak I’de 9.24 mm’den 5.06 mm’ye, toprak II’de 5.16 mm’den 4.14 mm’ye düşürürken, toprak III’de 2.61 mm’den 2.77 mm’ye yükseltmiştir. Zeolit uygulamaları araştırma topraklarının tüm agregat fraksiyonlarında agregat stabilitesi değerlerini önemli seviyede artırırken, dispersiyon oranını ise önemli seviyede düşürmüştür. Genel ortalama agregat stabilitesi değeri kontrolde %26.64 iken zeolit uygulama dozunun artışı ile artış göstermiş, %5 uygulama dozunda %43.51 olarak belirlenmiş ve kontrole göre %63 oranında artışın meydana geldiği belirlenmiştir. Zeolit uygulamaları topraklarının hacim ağırlıklarını önemli ölçüde düşürdüğü, porozite ve hidrolik iletkenlik değerlerini ise önemli ölçüde artırdığı belirlenmiştir. Genel ortalamada, kontrol seviyesinde hacim ağırlığı değeri 1.16 g cm -3 iken %1, 3 ve 5 zeolit uygulamaları sonrasında 1.10, 1.08 ve 1.06 g cm -3 olarak ölçülmüştür. Genel ortalamada, kontrol seviyesinde hidrolik iletkenlik değeri 21.45 cm h -1 iken %1, 3 ve 5 zeolit uygulamaları sonrasında 27.04, 30.51 ve 38.37 cm h -1 ’e yükseldiği belirlenmiştir. Sonuçlar, toprağın fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesi amacıyla zeolitin toprak düzenleyici olarak kullanılabileceğini göstermektedir.Keywords : Zeolit, Agregat büyüklük dağılımı, Agregat stabilitesi, Dispersiyon oranı, Hacim ağırlığı, Hidrolik iletkenlik